حضرت فرمودند كه بر آن زكات هست و علما حمل كرده‌اند بر استحباب و ممكن است كه حمل كنند بر كار كن چرنده مثل شتران اعراب كه بار مىكشند و مىچرند و در اكثر اخبار عوامل را در برابر سائمه فرموده‌اند و عمومات شامل اين نوع هست و ليكن قايلى نديده ام باين قول بلكه نقل اجماع كرده‌اند اكثر اصحاب كه در عوامل زكات نيست مطلقا خواه چرد و علف خورد و الله تعالى يعلم .
( و فى البخت السّائمة مثل ما فى الابل العربيّة ) ( 1 ) و در شتر نر و ماده خراسانى زكات واجبست چنانكه در شتر عربى واجبست و اين مضمون در حسنه فضلا منقولست با آن كه احاديث متواتره وارد است كه زكات شتر واجبست و شتر شامل همه است .
( و ليس على البقر شىء حتّى تبلغ ثلثين بقرة فاذا بلغت ثلثين ففيها تبيع حولىّ و ليس فيما دون ثلثين بقرة شىء فاذا بلغت اربعين بقرة ففيها مسنّة إلى ستّين فاذا بلغت ستّين ففيها تبيعتان إلى سبعين ثمّ فيها تبيع و مسنّة إلى ثمانين فاذا بلغت ثمانين ففيها مسنّتان إلى تسعين فاذا بلغت تسعين ففيها ثلث تبايع فاذا كثر البقر سقط هذا كلَّه و يخرج صاحب البقر من كلّ ثلاثين بقرة تبيعا و من كلّ اربعين مسنّة و ليس فى البقر العوامل زكاة انّما الصّدقات على السّائمة الرّاعية و كلَّما لم يحل عليه الحول عند صاحبه فلا شىء عليه فاذا حال عليه الحول فقد وجبت عليه ) ( 2 ) مضمون فقه رضويست و حديث حسن كالصحيح فضلاست از حضرت امام باقر و امام جعفر صادق صلوات الله عليهما و مضمون رساله اعمش و غير اينها از اخبار كه در گاو زكات واجب نيست چيزى تا به سى گاو برسد و چون به سى گاو برسد در آن گوساله يك ساله واجبست خواه نر و خواه ماده و چون به چهل گاو مىرسد در ان مسنّه يعنى گوساله پا در سه واجبست و

498