و آن كه در حديث وارد شده است كه اكتفا به اذان قبيله مىتواند كرد مرد و زن در اين حكم شريكند .
چنان كه در حديث موثق از حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه منقولست كه آن حضرت اذان همسايه را شنيدند و نماز جماعت كردند و فرمودند كه اذان همسايه شما را كافى است و در حديث كالصحيح از حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه منقولست كه نماز گذاردند به جماعت در پيراهنى بىازار و بى ردا و بى اذان و اقامه چون فارغ شدند عرض نمودند كه چه سبب داشت كه چنين كرديد فرمودند كه پيراهنم كنده بود احتياج بازار و ردا نبود و گذشتم به جعفر و او اذان و اقامه مىگفت من سخن نكردم آن كافى بود مرا و اگر اذان اعلام گويند بطريق اولى مجزيست چون شارع اذان اعلام را از جهت اين مقرر ساخته است كه هر كه بشنود بر آن اعتماد كند و اگر داخل مسجد شود و نماز به جماعت كرده باشند اكتفا به اذان و اقامه ايشان مىتوان كرد اگر متفرق نشده باشند و اكثر علما گفته‌اند كه اگر يك كس مانده باشد در تعقيب متفرق نشده‌اند و اكتفا مىتوان كرد .
و چنان كه در حديث صحيح از ابان از ابو بصير منقولست و بطريق ديگر نيز از ابو بصير منقولست كه گفت عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه هر گاه شخصى داخل مسجد شود و مردمان نماز كرده باشند آيا اذان و اقامه مىگويد حضرت فرمودند كه اگر صف متفرق نشده باشد به اذان و اقامه ايشان نماز كند و اگر صف متفرق شده باشد اذان و اقامه بگويد و در عرف همين كه جمعى رفته باشند مىگويند كه صف متفرق شده است بهتر آنست كه در چنين صورت اذان و اقامه بگويد آهسته چنان كه خواهد آمد در باب نماز جماعت .

596