محمّد بن سنان فيما كتب من جواب مسائله انّ علَّة الوضوء الَّتى من اجلها صار على العبد غسل الوجه و الذّراعين و مسح الرّأس و القدمين فلقيامه بين يدى الله عزّ و جلّ و استقباله إيّاه بجوارحه الظَّاهرة و ملاقاته بها الكرام الكاتبين ) و نوشت حضرت امام رضا صلوات الله عليه در جواب سؤالى چند كه محمد بن سنان از آن حضرت كرده بود در علل شرايع نام برده است يك يك را حضرت فرمودند كه علت وضو كه به سبب آن بر بندگان الهى لازم شده است كه بشويند رو و دستها را و مسح كنند سر و پاها را آن است كه نزد حق سبحانه و تعالى به خدمت او مىايستد و روى ظاهر به كعبه مىكند و روى دل بسوى خداوند و به خدمت او قيام مىنمايد ، و چون اعضاى ظاهره متوجه كعبه است به امر او گويا روى اعضا را به جانب او كرده است ، و اگر نه حق سبحانه و تعالى در جهتى نيست كه كسى رو به او كند و به اين اعضا ملاقات مىكند فرشتگانى را كه نويسندگان اعمالند و از پيش رو مىآيند پس مىبايد كه ظاهر اين اعضا از نجاست حدث پاك باشند چون رو به پاكان دارد ، و باطن نيز از همه تعلقات جسمانى و كدورات روحانى مطهر باشد تا روى دل به جانب حق سبحانه و تعالى تواند كرد و تواند گفت كه : وجّهت وجهى للَّذي فطر السّماوات و الارض كه در باب صلاة خواهد آمد إن شاء الله تعالى ، و اين سه علت را بر سبيل اجمال بيان فرمودند و بعد از آن شروع در تفصيل كل واحد از اعضا كردند .
( فيغسل الوجه للسّجود و الخضوع و يغسل اليدين ليقلَّبهما و يرغب بهما و يرهب و يتبتّل ، و يمسح الرّأس و القدمين لأنّهما ظاهران مكشوفان يستقبل بهما كلّ حالاته و ليس فيهما من الخضوع و التّبتّل ما فى الوجه و الذّراعين ) پس مىشويد رو را از جهة آن كه رو را از جهة سجود و خضوع بر زمين مىگذارد پس مىبايد كه ظاهرش پاكيزه باشد و

471