بواسطه ريا كه مردمان او را خوب دانند حق سبحانه و تعالى همان ثواب را مىدهد كه روى تفضل نه به استحقاق . ديگر مراتب نيت بسيار است كه إن شاء الله در نيت نماز گفته خواهد شد .
و اگر در وضو قصد رفع حدث يا استباحت صلاة بكند احوط است و غالبا هست زيرا كه شخصى كه وضو ندارد و وضو مىكند مطلبش همينست كه پيش از وضو نماز نمىتوان كرد وضو مىسازم تا توانم نماز كردن و همين معنى رفع حدث و استباحت صلاة است ، و اگر وقت نماز داخل شده است و وضو مىسازد مىداند كه مىبايد ساخت و حق سبحانه و تعالى به آن امر كرده است جزما و اين معنى وجوب و قربتست .
و اگر بواسطه دخول مسجد مثلا وضو مىسازد و مىداند كه بىوضو نيز داخل مسجد مىتوان شد و ليكن اگر با وضو داخل شود سبب رضاى الهى است همين معنى سنت است مجملا اكثر تقييداتى كه علما كرده‌اند چيزى چند است كه البته چنان واقع مىشود و آن معنى كه داعى است بر فعل آن نيت است نه تكلم به آن و نه آن كه در خاطر بگذارند مثلا شخصى مطلبى از كسى دارد در دل مىگذراند كه چون برادر مؤمن است به ديدن او مىروم از جهة رضاى الهى و خود مىداند كه دروغ مىگويد و نه چنانست بلكه اگر آن مطلب نباشد هر گز به ديدن او نمىرود در اين صورت نيت نكرده است بلكه نيت باطل كرده است مگر آن كه تصفيه قصد خود كرده باشد و آن مطلب نيز از براى خدا خواهد بود .
مثلا امتلاء كرده است و اشتها ندارد و مىداند كه چيزى خوردن ضرر دارد قصد صوم مىكند نيت كرده است ، مگر آن كه قصدش اين است كه صحت بدن را نيز از براى حق سبحانه و تعالى مىخواهم و اين معنى وقتى صحيح است كه اگر مخبر صادق خبر دهد كه مردن تو از براى تو بهتر است از زندگى و زندگى را نخواهد و مرگ را از روى صدق اختيار نمايد و اين معنى بسيار نادر

373