إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 715)

ديگر * ( وَامْسَحُوا بِرُؤُوسِكُمْ ) * اما مسح پس ظاهر آن دست ماليدن است پس اگر دست ماليده شود بر سر آن مقدار كه رطوبت آن بسر برسد كافيست ، و در زيادتى مشهور آنست كه به مرتبه اقل غسل نرسد ، و اكثر اوقات بعد از مسح سر كه پا را مسح مىكشند اقل غسل بلكه اضعاف آن متحقق مىشود و دور نيست كه ضرر نداشته باشد ، اما اگر آب سر دست را بتكاند تا كم شود و بعد از آن مسح بكشد احوط است ، و اما « باء » پس در حديث وارد شده است كه بمعنى تبعيض است يعنى بعضى از سر را مسح كشيد . و در احاديث صحيحه وارد شده است كه پيش سر را مسح كشند و تفصيل آن در اخبار ظاهر خواهد شد .
و ديگر * ( وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ) * نصف قراء بر جّراند و نصف ايشان بر نصب . و در حديث كالصحيح از حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه منقول است كه جبرئيل نياورده است مگر جر را ، و بنا بر جر عطف خواهد بود بر رؤسكم يعنى بعضى از پاها را مسح كنيد تا كعبين ، و بنا بر نصب عطف خواهد بود بر محل جارو مجرور كه آن نصب است به مفعوليت ، پس گويا حق سبحانه و تعالى مىفرمايد كه سر را مسح كنيد و پا را مسح كنيد .
والى در اينجا همان احتمالات دارد و ظاهرش آنست كه پاى تا كعبين را مسح كنيد تا موافق إلى المرافق باشد ، و اگر بمعنى انتها بگيريم نيز بد نيست ، و ليكن احاديث صحيحه دلالت مىكند بر معنى اول و خواهد آمد .
و همچنين در كعب خلاف عظيمى هست كه در ضمن اخبار مبين خواهد شد و از ترتيب ذكرى الهى جمعى ترتيب در آورده‌اند بوجوه بسيار و ليكن دلالت جزمى ندارد و عمده احاديث است كه خواهد آمد پس از عموم « اذا » چنين ظاهر شد كه هر گاه به نماز برخيزيد وضو بسازيد ، و به اجماع شيعه و سنى واجب نيست .
پس بعضى قايل بعموم مجاز و اشتراك شده‌اند و گفته‌اند كه مراد اينست كه

349