كه جميع ثناها مخصوص خداوندى است ، يا جميع شكرها خداوندى را سزاست كه آب را مطهر گردانيده است و اين آب را نجس نگردانيده است كه آب استنجا باشد ، يا همه آبها را نجس نگردانيده است تا از همه منتفع شويم در آشاميدن و تطهير بدن و ثياب و ساير طهارات .
و بنا بر اين احتمال نيز اشاره دارد بعدم تنجس . اما حل اول اظهر است چه اين امور از طهورا مستفاد مىشود و مىبايد كه غافل نشويد از آن كه امثال اين اخبار دلالت مىكند كه طهورى كه در قرآن مجيد واقع شده است بمعنى مطهر است چون در مقام تطهير بدن از نجاست واقع شده است به عبارت قرآن مجيد ، و اكثر فضلا از اينها غافل شده‌اند ، و بحث ملعون ابو حنيفه را قوى مىدانند كه طهور مبالغه طاهر است و ملاحظه نكرده‌اند كه به اجماع لغويين طهور بمعنى ما يتطهر به آمده است .
و احاديث متواتره وارد شده است بر آن كه طهور به اين معنى است نه بمعنى مبالغه در طاهر ، با آن كه ليطهركم نيز به قرينه اينست كه طهور به اين معنى است چون يك جا فرموده است كه * ( وَأَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً طَهُوراً ) * . و جائى ديگر فرموده است كه * ( وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِه ) * . با آن كه همين آيه كافيست اما حضرات ائمه معصومين صلى الله عليهم اين آيه را مستند مىسازند چون عموم آن بيشتر است و بعد از اين نيز خواهد آمد .
( ويصبّ على احليله من الماء مثلى ما عليه من البول يصبّه مرّتين هذا ادنى ما يجزى ) و مىريزد بر مخرج بول از آب دو مثل آن چه بر آن مانده است از بول چون غالب اوقات يك قطره مىماند پس دو قطره كافى باشد ، اما دو مرتبه مىريزد و اين كمترين آبيست كه مجزيست و اگر سه مرتبه بريزد بهتر است از جهت صحيحه زراره كه حضرت سه مرتبه استنجا مىكردند از جهت بول و از غايط به كلوخ و خرقه استنجا مىكردند و عبارت صدوق

327