كر هست خصوصا بر مذهب قميان .
و در روايتى كالصحيح از حضرت صادق صلوات الله عليه پرسيده‌اند كه اگر سبويى نه صد رطل آب داشته باشد نجس مىشود . حضرت فرمودند : كه بلى .
و اين حديث دلالت مىكند كه قلتين ممكنست كه يك كر و نصف كر باشد . و در روايتى كالصحيح از آن حضرت وارد شده است كه فرمودند كه مقدار كر مثل اين خم است و اشاره فرمودند به خمى از خمهائى كه در مدينه مشرفه مىباشد ، و آب در آن مىكنند .
و در روايت صحيح از زراره منقول است كه هر گاه آب زياده از راويه باشد چيزى او را نجس نمىكند اگر چه مردهء كه در آن افتاده باشد از هم به پاشد ، مگر آن كه بوى آب بگردد به نجاست . و اين روايت را حمل كرده‌اند كه با زيادتى كر باشد ، و يا آن كه چون راويها كه بر شتر بار مىكنند ممكنست كه كر باشد . و جمعى از علما گفته‌اند كه اختلاف مقادير به اعتبار كثرت و قلت نجاست است و الله تعالى يعلم . و اصحاب بر سه شبر و نيم شبر اكثر مردمان در سه شبر و نيم ، در سه شبر و نيم است . يا هزار و دويست رطل عراقى ، و رطلى نود و يك مثقال شرعى است ، و مثقال شرعى على الظاهر سه ربع مثقال صيرفى متعارف است كه به من شاهى شصت و هشت من و يك چاريك است .
و بر احتمالى كه مثقال شرعى مثقال مشهور باشد نود و يك من شاهى مىشود و شبرى تخمينا يك من و سه چهار يك شاه آب مىگيرد ، و بنا بر آن هفتاد من شاه مىشود ، و اين قريبست با مثقال شرعى . و اختلاف بسيار در آب مىباشد بحسب سنگينى و سبكى بنا بر اين جمعى كثير از علماء وزن را اعتبار نمودند و اختلاف اشبار را حمل بر اختلاف آبها نموده‌اند كه اگر آب سبك باشد سه شبر و نيم اعتبار مىكند و اگر سنگين باشد سه شبر ، و اگر وسط باشد سى و شش شبر ، و اين قول نيز بعيد است بلكه اظهر مذهب سه شبر است ، و

208