إسم الكتاب : غنا ، موسيقى ( عربي - فارسي ) ( عدد الصفحات : 884)

پا و متعهء نسا ، و امثال آن ، رجوع به ترجيحات مقرّره بايد كرد و هر چه موافق اهل خلاف است ترك بايد كرد ، فإنّ الرُّشْدَ في خِلافِهِم ، و ما نحن فيه از اين قبيل نيست . چه ، هر يك از مخالف و مؤالف ، به حرمت غناى فى الجمله قائل شده‌اند و هر يك ، بعض افراد را به مقتضاى احاديث تجويز كرده‌اند .
و بعد از ملاحظهء احاديث فصلين ، مخفى نيست كه مبالغهء فرقهء اولى در حرمت غنا تا به مرتبه‌اى كه قاريان قرآن به صوت حسن و ذاكران و مرثيه خوانان را جُلا ؛ بل كلا فاسق دانند چنان كه از بعضِ فرقهء اولى مشاهده مىشود ، وجهى ندارد . چه ، بر تقديرى كه جميع افراد غنا حرام باشد ، خواندن هيچ كدام از اين جماعت ، چنان كه مىشنويم غنا نيست و صاحب اين قسم خواندنها ، فاسق نيست . با آنكه مؤلف جميع افراد غنا [ را ] حرام مىداند . امّا آنچه در عرف آن را غنا گويند و آنچه بالفعل قرّاء مىخوانند يا مقارن ذكر از اشعارى كه بنده را به خدا نزديك كند ، غنا دانستن و حكم به تفسيق صاحبش كردن ، خلاف احتياط مىداند . چه ، اين جماعت نيز احاديث بر استحباب صوت حسن دارند و بر تجويز بعض افراد غنا ، مثل غناى در قرآن . پس چنان كه شخصى كه نماز جمعه را حرام مىداند ، تفسيق آنكه واجب مىداند نمىكند ، سزاوار است كه كسى كه تمام افراد غنا را حرام مىداند ، تفسيق آنكه بعض افراد ، مثل غنا در قرآن خواندن و ذكر خدا ، مباح مىداند ، به طريق اولى نكند . چه ، تنافى ميان واجب و حرام اشدّاز تنافى ميان جواز و حرام است [1] و چنان كه سزاوار است كه مُحرِّم ، تأويل در دلايل كسى كه نماز جمعه را واجب مىداند ، نكند سزاوار است كه مُحرِّم غنا مطلقاً تأويل در دليل كسى كه غنا را جايز مىداند ، در بعض افراد نكند . چه ، دانستى كه دلايل نقلى بر معناى

[1] الف و ب : چه ميان واجب و حرام غايت بُعد است . مثل بُعدِ ميانهء سياهى و سفيدى . و بُعدِ ميانِ مباح و حرام مثل بُعدِ ما بين سفيدى و زردى است . ( منه طوَّلَ الله عمره ) .

417