بيست و دوم : و در كتاب عوالى اللآلي مسطور است كه حضرت سيّد كاينات عليه و آله افضل التحيات در وقت احتضار ابراهيم كه پسر آن حضرت بودند ، گريان شدند و آواز به گريه بلند ساختند جمعى كه نزد آن حضرت بودند از اصحاب گفتند : شما ما را از گريه منع مىكنيد و خود گريه مىكنيد ؟ حضرت فرمودند : « إنّما نُهيتُ عَنْ صَوْتَيْن أحْمَقينِ فاجِرينِ : صَوْت عِنْدَ نَغْمَةِ لَهوٍ وَلَعب وَمَزاميرِ الشيطان وَصَوت عِند مصيبةٍ ، خَمْشِ وجوه و شق جيوبٍ و رِنَّة شيطانٍ و هذه رَحْمة ، مَنْ لا يَرْحَم لا يُرحَم » . [1] مخفى نيست كه « انّما » ادات حصر است . يعنى نهى نكرده‌ام شما را مگر از دو آواز كه از دو احمق بد كردار سر مىزند يعنى هر كس كه به قضاى خدا راضى نيست يا هر كس كه پىِ شهوات نفسانى مىرود و از خدا غافل مىشود و چنين كسى احمق بودن و بد كردار بودن او روشن است و بعد از آن حضرت فرمودند يكى آوازى كه در وقت شنيدن نغمهء باطل كه مشتمل باشد بر لهو و لعب و چيزهايى كه بنده را از ياد خدا غافل كند و سازهاى شيطان و ديگرى آوازى كه نزد مصيبت باشد و در آن حالت افعالى از ايشان سر زند كه از آن عدم رضاى به قضا فهميده شود مثل رو خراشيدن و گريبان چاك زدن كه شيطان به آنها شاد مىشود و اين گريه كه من مىكنم مهربانى است و كسى كه رحم نمىكند رحم كرده نمىشود . و در روايتى آمده است كه فرموده‌اند دل غمگين مىشود و ديده به اشك مىافتد و نمىگوييم مگر آنچه خدا به آن راضى باشد . پس در اين حديث دليل است بر اينكه صوتى كه مشتمل بر اين دو قسم باشد و نغمهء باطلى بشنوند كه بنده را از ياد خدا غافل كند و به لهو و لعب

[1] عوالي اللآلي ، ج 1 ، ص 122 .

392