آن را آب نگويند ، رافع حَدَث و خَبَث نيست .
و همچنين در شرع وارد است كه حرير محض مپوشيد ، هر چه در عرف آن را ابريشمينه گويند ، مرد را پوشيدن آن جايز نيست .
و ديگر در شرع وارد است كه نصيحت مؤمن ، مستحب ؛ بلكه در بعضى اوقات واجب و همچنين ايذاى مؤمن حرام است . پس هر چه در عرف ايذاء باشد حرام است .
و همچنين هر مزرعه‌اى ، چراگاهى از زمين ، مواتِ به حسب عرف و عادت دارد .
و همچنين غبن ، در بيع و شراء ، بنا بر عرف و عادت است ، چه در شرع معين نشده كه چه مقدار غبن است ؛ و آنچه بنا بر عرف و عادت در شرع است لا يُعَدُّ وَلا يُحْصى است . لهذا جمعى از علماى عظيم الشأن ، بناى غنا بر عرف انسب دانسته‌اند و ظاهراً ، مرادِ افضل المتأخّرين ، شيخ بهاء الملَّة و الدين كه به خط خود نوشته و بسيارى از ثقات ديده‌اند و حقير نيز ديده‌ام كه : الغنا تننّي تنّنا [1] ، همين باشد كه آنچه در عرف از اين قبيل باشد كه آن را غنا گويند ، حرام است .
پنجم : غزالى گفته كه غنا صوتى است طيّب و موزون كه ملحق مىسازد

[1] اتانين در صدا مانند همان قواعد عَروض در شعر است . وزن و ايقاع در نغمات را با اصول اتانين بيان مىكنند مثلًا وزن ثقيل اول شامل نه نقره يعنى بر وزن عروضى مفعولن ، مف ، مفاعلين ، مف ، تن تن تن ، تن ، تن تن تن تن ، تن و ثقيل دوم شامل يازده نقره است ، بر وزن عروضى مفعولن ، مفعو ، مفاعلين ، مفعو : تن تن تن ، تن تن ، تن تن تن تن ، تن تن . رمل از ديگر اوزان هشتگانهء عروضى و نيز ايقاعات و الحان ، شامل هفت نقره است بر وزن عروضى فاعلن ، مفاعلن مانند آواز كبك بر وزن ايقاعى تُنْ تُنُنْ تُنُنْ . ( موسيقى در سير تلاقى انديشه ها ، ص 169 ، پانوشت 35 ) .

321