نام کتاب : رسائل فقهى ( فارسي ) نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 117
مال اقدام به تأمين زندگى حيوان مىنمايد و به هر نحوى كه وضع حيوان مقتضى است و امكانات موجود براى رهايى آن اجازه مىدهد ، عمل مىكند . 8 - در صورت امتناع صاحب حيوان ، حاكم مىتواند از ساير اموال صاحب حيوان فروخته و معيشت آن را تأمين نمايد . و اگر تأمين زندگى حيوان با اجاره دادن آن امكان پذير باشد ، حاكم مىتواند آن را به اجاره بدهد . تبصره - صاحب جواهر مىگويد : به مجرد اين كه صاحب حيوان از اداره زندگى حيوان امتناع بورزد و هيچ راهى را براى رهايى جاندار انتخاب نكند ، حاكم مجبور نيست كه صاحب حيوان را به اداره زندگى حيوان اجبار نمايد ، بلكه حاكم به جهت ولايتى كه دارد ، اقدام به تأمين حيات جاندار مىنمايد . 9 - اگر مواد معيشت حيوان در نزد صاحب حيوان وجود نداشته باشد و شخص ديگرى آن مواد را داشته باشد واجب است كه صاحب حيوان آن مواد را بخرد . 10 - اگر كسى كه ماده معيشت حيوان در نزد او است از فروش آن ماده امتناع بورزد ، جايز است صاحب حيوان در موقع ضرورت آن را با ضمانت مثل همان ماده يا قيمت آن ، غصب نمايد ، چنانكه غصب ماده ضرورى معيشت براى انسان جايز است . اين فتوى از شهيد دوم در كتاب مسالك است . تبصره 1 - غصب ماده ضرورى معيشت براى ابقاى حيوان هنگامى جايز است كه خود صاحب آن ماده و يا حيوانى كه در اختيار او است ، احتياج حياتى به آن ماده نداشته باشد . تبصره 2 - مواد ضرورى معيشت شامل دارو و ديگر وسايل ادامه حيات نيز مىباشد . 11 - اگر جاندار بچهء شير خوار داشته باشد ، بايد به اندازه كفايت تغذيه بچه ، شير در پستان مادر نگهدارى شود . لذا اگر شير مادر فقط به اندازه احتياج تغذيه بچه اش بوده باشد ، دوشيدن شير مادر حرام است . بعضى از فقهاى اهل سنت گفتهاند : آن چه كه واجب است نگهدارى شير به اندازه رمق بچه است ، يعنى فقط زنده ماندن بچه حيوان كافى است . صاحب جواهر مىگويد : ضعف اين فتوى روشن است . 12 - اگر دوشيدن شير براى حيوان ضرر داشته باشد ، مانند اين كه حيوان نتواند از
117
نام کتاب : رسائل فقهى ( فارسي ) نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 117