للذكر مثل حظ الانثيين قسمت نمود اگر مختلف باشند ، و بعد قسمت هر يك را بين اولادش ايضاً للذكر ضعف الانثى قسمت نمود و همچنين است حكم در اولاد اخوه به دو واسطه كه بايد أولا فرض نمود حياة وسائط اولى را و بين آنها قسمت نمود و بعد قسمت هر يك را بين اولادش قسمت نمود و هكذا در اولاد اخوه به سه واسطه يا به زياده .
و بدان كه در تمام درجات بعد با بودن اولاد اخوه ابوينى اولاد اخوه ابى فقط كه در همان درجه باشد نه در درجه مقدم ارث نمىبرند و قسمت در اولاد اخوه چه به يك واسطه باشد يا دو واسطه يا به سه واسطه يا به زياده در حالتى كه متفاوت باشند در ذكوريت و انوثيت تابع خود اخوه است پس اگر اولاد چه بلا واسطه يا به يك واسطه و زيادتر اولاد از اخوه امى ميت باشند كه واسطه اول اخوه امى باشد مطلقا بالسويه قسمت مىكنند و اگر اولاد از اخوه ابوينى يا ابى ميت باشند كه واسطهء اول ابوينى يا ابى باشد بالتفاوت قسمت مىكنند و توضيح اين قاعده به مثال آنست كه وارث فعلى ميت منحصر است به هشت نفر اولاد اخوه به اين طريق كه يك پسر و يك دختر برادر ابى دارد و يك پسر و يك دختر خواهر ابى و يك پسر و يك دختر برادر امى و يك پسر و يك دختر خواهر امى و تركهء او هم منحصر باشد به هشتاد و يك تومان مثلا پس ثلث آن كه بيست و هفت تومان باشد حق چهار نفر برادرزاده و خواهرزاده امى است كه بين خود بالسويه قسمت مىكنند بهر كدامى شش تومان و هفت قران و نيم مىرسد چون وسائط دو نفرند و اولاد هر يك هم دو نفر و ذكور و اناث هم در اخوه امى متساوى است الباقى پنجاه و چهار تومان باز ثلث آن كه هيجده تومان باشد حق پسر و دختر خواهر ابى است للذكر ضعف الانثى به پسر دوازده تومان به دختر شش

95