قسمت مىكنند ، و ثلث آن كه دوازده تومان باشد حق چهار نفر منتسبين به ام ميت است كه باز ثلث آن به خالو و خالهء امى داده مىشود به هر يك دو تومان ، و دو ثلث آن به خالو و خالهء ابوينى داده مىشود به هر يك چهار تومان بقيه كه پانزده تومان باشد حق چهار نفر منتسبين به اب ميت است باز ثلث آن به عمو و عمهء امى داده مىشود بهر يك دو تومان و نيم اگر چه احتياط به صلح و تراضى عمو به غايت مطلوبست و دو ثلث آن كه ده تومان باشد به عمو و عمهء ابوينى داده مىشود للذكر ضعف الانثى . و اگر در همين فرض عمومهء امى و خئولهء امى يك نفر باشند پس يك ربع از مجموع تركه كه نه تومان باشد حق زوجه است و يك سدس از ثلث مجموع تركه كه دو تومان باشد حق آن يك نفر خئوله امى است و بقيهء ثلث كه ده تومان باشد حق خئوله ابوينى يا ابى است الباقى پانزده تومان باز سدس آن كه دو تومان و نيم باشد حق يك نفر عمومهء امى است و بقيه كه دوازده تومان و نيم باشد حق عمومهء ابوينى است چه متحد و چه متعدد و بر فرض تعدد و اختلاف ، للذكر ضعف الانثى .
مسأله - بدان كه وراث فعلى ميت يا همه وارث بالفرض مىباشند يا همه وارث بالقرابه يا بعضى وارث بالفرض و بعضى وارث بالقرابه .
قسم اول آن كه همهء وراث فعلى ميت وارث بالفرض باشند و اين سه صورت دارد : صورت اول آن كه تركهء ميت به قدر سهام باشد بدون زياده و نقيصه ، پس تركه را بين ورثه كما فرض الله قسمت مىنمايند مثل آن كه وارث در طبقهء اولى منحصر باشد به ابوين و بنات متعدده يا در طبقه ثانيه وارث منحصر باشد باخت واحده ابوينى يا ابى و زوج يا به اخوات متعدده ابوينى يا ابى و اخوه متعدده امى .

76