إسم الكتاب : حاشيه بر رسالهء ارث ملا هاشم خراسانى ( عدد الصفحات : 131)

شارط هم بعد از فوت شارط در اين فرض مىتوانند [1] اسقاط شرط بنمايند لكن هر گاه شرط صرف ، بعد از فوت شارط بوده باشد بعيد نيست كه شرط اين نحو از شرائط مفيد باشد فائدهء وصيت را بلكه مىتوان گفت اين نحو از شرط وصيت است يا التزام مشروط عليه را بر عمل نمودن به آن پس در اين فرض هر گاه ورثه حق الشرط را اسقاط نمودند حكم نمىشود على الاطلاق به استحقاق ورثه مال الصلح را بلكه بايد در صورت مرقومه احكام وصيت را جارى نمود .
مسأله 3 - هر گاه شرط فى ضمن العقد به اين عنوان باشد كه شارط نيز مثلًا منزل خود را مصالحه محاباتى بنمايد به يك سير نبات و در ضمن مصالحه شرائط ماليه يا شرائط فعلى نموده باشد كه يبذل به ازالهء المال پس شارط مىتواند حق الشرط را اسقاط نمايد و بعد از اسقاط نفعى به حال شارط ندارد بلكه نفعش به حال مصالح له كه مشروط عليه است خواهد بود بلى اگر شارط حق الشرط را در اين فرض اسقاط بعوض بنمايد به عنوان صلح بايد مشروط عليه عوض را به شارط بدهد و ورثهء شارط هم بعد از فوت شارط در فرض مسأله مىتوانند [2] اسقاط شرط بنمايند مگر در صورتى كه شرط كرده باشد مصالح بر متصالح كه بعد از فوت من مقدار معينى از مال خود از معادل عين الصلح در خمس و سهم

[1] در امورى كه مربوط به مصالح ميت باشد يا شروطى كه ورثه از آنها منتفع نمىشوند ورثه حق اسقاط ندارند لكن ظاهر آن است كه اگر شرط كرد مال الصلح را به مصرف خود يا خيرات برساند بعد از موت ، اين وصيت است و در ثلث نافذ است در صورتى كه ورثه اجازه ندهند و در اين صورت بايد زائد بر ثلث را به ورثه بدهد و ثلث را در مصارفى كه وصيت نموده صرف كند .
[2] مگر در امورى كه گذشت بنا بر اين شرايط مذكوره را نمىتوانند اسقاط كنند .

31