پيش نماز را بيند نماز باطل است و اگر حايل كوتاه باشد چنان كه پيش نماز در وقت تشهد ديده نشود اما در وقت قيام ديده شود در اين صورت نماز جماعت صحيح [1] است اما اگر زن به مرد اقتدا كند و حايل در ميان باشد نماز زن صحيح است چهاردهم آنكه صورت نماز پيش نماز مخالف صورت نماز مأموم نباشد پس در وقتى كه پيش نماز مثلا نماز كسوف مىگذارد جايز نيست كه شخصى در نماز صبح يا ظهر به او اقتدا كند و جايز است در نماز واجبى اقتدا كردن به شخصى كه نماز سنت مىگذارد در شش [2] صورت كه قبل از اين مذكور شد و همچنين جايز است اقتدا كردن در نماز ظهر به نماز عصر و بر عكس و در نماز ادا به نماز قضا و بر عكس و در نماز دو ركعتى به نماز سه ركعتى يا چهار ركعتى و بر عكس و چون نماز مأموم كمتر باشد مخير است اگر خواهد انتظار پيش نماز كشد تا وقتى كه سلام دهد او نيز سلام دهد و اگر خواهد بى انتظار سلام دهد اما انتظار افضل است اما اگر نماز مأموم اطول باشد مخير است اگر خواهد قبل از آنكه پيش نماز سلام دهد برخيزد و تتمه نماز خود را بجا آورد و اگر خواهد انتظار سلام دادن او بكشد و بعد از آن نماز خود را تمام كند و انتظار افضل است تتمه بر مأموم واجبست متابعت كردن پيش نماز يعنى هيچيك از اقوال و افعال نماز را قبل از پيش نماز به فعل نياورد اما با هم بجا آوردن جايز است مگر تكبير احرام كه آن را واجبست كه مأموم بعد از پيش نماز بجا آورد پس اگر با هم تكبير احرام را بجا آورند نماز مأموم باطل خواهد بود و بعضى از مجتهدين برآنند كه متابعت پيش نماز در اقوال سواى تكبير احرام واجب نيست پس اگر مأموم ذكر ركوع يا سجود يا امثال آن را قبل از پيش نماز بجا آورد قصورى ندارد و اين قول اصح است و هر گاه بعضى افعال را پيش از پيش نماز عمدا بجا آورد نماز او باطل نمىشود پس اگر قبل از پيش نماز از ركوع كند واجبست كه در ركوع توقف كند تا پيش نماز ركوع را بجا آورد و نماز او صحيح [3] است مگر در يك صورت و آن آنست كه عمدا به ركوع رود قبل از آنكه پيش نماز قراءت را تمام كند اما اگر از روى سهو قبل از پيش نماز ركوع كند در اين صورت واجبست كه سر از ركوع بردارد و متابعت پيش نماز كند در ركوع و جايز است ماموم را سلام دادن قبل از آنكه پيش نماز سلام دهد خواه ضرورت داشته باشد و خواه نه اما بعد از آنكه نيت انفراد كند و همچنين جايز [4] است كه در اثناى نماز نيت انفراد نمايد و تتمه نماز را منفردا بگذارد مگر نمازى كه جماعت در آن واجبست مثل نماز جمعه و نماز عيد وقتى كه واجب شود و هر گاه ماموم در اثناى نماز نيت انفراد كند پس اگر انفراد كند او قبل از آنست كه پيش نماز حمد خوانده

[1] مشكل است صدر دام ظله العالى .
[2] در بعضى از آنها معلوم نيست صدر دام ظله .
[3] ترك احتياط با تمام نماز و اعاده آن ننمايند صدر دام ظله العالى .
[4] به ملاحظه اخبار وارده از اهل بيت اطهار صلوات الله عليهم آجمعين بدون عذر و علت نيت انفراد ننمايند صدر دام ظله العالى .

94