[ 3 . علاج شاه پرستى با تكيه بر شايسته سالارى ] سيم ؛ قلع شجرهء خبيثهء شاه پرستى و ترويج علم و دانش و مرجعيّت امور نوعيّه را تابع لياقت و درايت قرار دادن و ريشهء چپاول و مملكت فروشى شاه پرستان را بر انداختن است ، و بالضروره تا شجرهء ملعونهء استبداد بر قرار و بنيان استعباد در مملكت استوار است ، سلب اين قوّه و تبديلش به علم و دانش از محالات ، و مادامى كه حقيقت سلطنت و ولايت بر حفظ و نظم و به منزلهء شبانى گله بودن آن به واسطهء شدّت انهماك در هواپرستى بر شخص سلطان مجهول و سلطنتش را عبارت از مشاركت با ذات احديت - عزّت كبرياؤه - در مالكيت و قاهريّت و فاعليّت ما يشاء و عدم مسئوليّت عمّا يفعل پندارد ، و عدم تمكين امّت را از اين مقهوريّت و جدّ در تخليص رقابشان از اين عبوديّت را ياغى گرى ، و مساعدت بر اين فرعونيّت را دولت خواهى شمارد ، لا محاله بر استيصال دستهء اولى كه به گمانش ياغى دولتند و نفوذ دادن به فرقهء ثانيه كه دولتخواهشان پنداشته ، همّت گمارد ، موجبات ترقّى و نفوذ و مرجعيّت نوعيّات مملكت فقط به اظهار شاه پرستى منحصر و سلطان و رعيّت به واسطهء افساد و چپاول شاه پرستان از همديگر مستوحش [1] و متنفّر ، و مهرهء سلطنت بازيچهء اين چپاولچيان غارت گر خواهد بود .
شخص سلطان در زاويهء اختفاء و خوف منزوى و همّش به اعدام ملَّت و تخريب مملكت مصروف و از لذّت سلطنت و بسط عدل و

[1] س : متوحش .

164