< فهرس الموضوعات > تذكر < / فهرس الموضوعات > تذكر به دليل اين كه اين جانب فرصت كافى براى مراجعه به منابع و مصادر و ادلهء فقه اجتهادى و ادلهء فقاهتى در زمينه اين مسأله نداشتم ، لذا تنها به نقل آراء و نظرات عالمان و فقيهان مذاهب اسلامى بسنده شد . اين مسأله داراى ابعاد گوناگونى است كه به عقيده من نياز به بررسى و تحقيقى مفصل دارد .
ابعادى كه لازم است در مسألهء ارتداد به گونه كامل و دقيق مورد بررسى قرار گيرد ، عبارتند از :
1 - نسبت بين ادله اى كه براى اقوال ياد شده بيان گرديد با ادله ديگر مانند : لا اكراه فى الدين و امثال آن . آيا آنها با اين ادله تنافى دارند يا خير ؟
2 - نسبت بين روايات ياد شده و ادله قصاص در صورت عدم اتيان به بيّنه .
3 - مقايسه بين اين ادله با آزادى عقيده در حقوق غرب .
4 - بيان شروط تنجيز حكم مجازات به گونه كامل .
5 - كسى كه اين گونه مسائل را به طور علمى نفى مىكند آيا مشمول احكام ارتداد هست يا خير ؟
اميدوارم در آينده نزديك اين توفيق را پيدا كنم تا آن طور كه به جا و شايسته است ، ابعاد گوناگون مسأله ارتداد را مورد بررسى قرار داده نظر و رأى قطعى خود را در اين زمينه بيان نمايم . لازم به يادآورى است آن چه كه در اين مقاله از فتاواى عالمان مذاهب اسلامى آمده ، در پاسخ پرسشى است كه در چند سال گذشته مطرح شده بود .
< فهرس الموضوعات > مقاله ششم ضرورت بازسازى نظام آموزشى حوزه‌ها < / فهرس الموضوعات > مقاله ششم ضرورت بازسازى نظام آموزشى حوزه‌ها رشد دانش و گسترش معرفت بشرى ، چه در زمينهء علوم انسانى و چه در حيطهء اكتشافات و اختراعات علوم طبيعى و تجربى ، در هر عصرى از اعصار حيات بشر ، بىترديد معلول شرايط و ويژگيهاى خاص زمانى و محيطى حاكم بر آن عصر و محيط

453