نمىكند . هر گاه مبناى ما اين باشد ، جواز وضو با نيم خوردهء كافر را اثبات مىكند كه آب قليل با ملاقات كافر نجس نشده است ولى اثبات نمىكند كه خود كافر هم نجس نمىباشد .
در پاسخ اين نقد مىتوان گفت : اگر پرسش در زمينهء حكم آب قليل بود ، ممكن بود سخن ناقد موجه باشد ولى پر واضح است كه موضوع مورد سؤال طهارت و عدم طهارت يهودى است و پاسخ نظر به اين پرسش دارد . و اگر فرض كنيم كه روايت قابليت استنتاج هر دو حكم را دارا باشد - يعنى حكم عدم نجاست آب قليل به صرف ملاقات با نجاست و حكم عدم نجاست كتابى - با ادله اى كه در زمينهء آب قليل داريم و ثابت مىكند كه آب قليل به صرف ملاقات با نجاست منفعل مىشود و از سوى ديگر فرقى در انفعال آب قليل ميان انواع نجاسات نيست ، ناچاريم كه از استنتاج مورد نظر ناقد چشم به پوشيم و فقط از روايت نتيجه بگيريم كه اهل كتاب داراى نجاست ذاتى نيستند .
ممكن است گفته شود كه اهل كتاب فاقد طهارتند و امام در اين حديث نفرموده وضو با نيم خوردهء آنان جايز است بلكه سائل مىگويد : « على انه يهود » يعنى احتمال مىرود كه يهودى باشد و امام فرموده است در مورد احتمال ، وضو گرفتن اشكالى ندارد .
اين ايراد نيز قابل پذيرش نيست ، زيرا از روايت و نيز عبارت « على انه يهودى » موضوع ترديد و احتمال دانسته نمىشود بلكه عبارت بيان كنندهء فرض مسأله به صورتى قطعى است ، مثل اين كه سائل از امام پرسيده باشد : اگر فرض كنيم فردى كه قطعا يهودى است از ظرفى آب خورده ، آيا مسلم مىتواند با آن وضو بسازد ؟ و امام فرموده باشد بلى .
روايت سوم - اسماعيل بن جابر « قال قلت لأبي عبد الله ما تقول فى طعام اهل الكتاب ؟
قال لا تاكله ، ثم سكت هنيئه ، ثم قال : لا تأكله ، ثم سكته هنيئه ، ثم قال لا تاكله و لا تتركه تقول انه حرام و لكن تتركه تتنزه [ تنزها منه خ ل ] عنه ان فى آنيتهم الخمر و لحم الخنزير « .
( وسائل ، ج 16 ، باب 54 از ابواب اطعمه محرمه ) .
دلالت اين روايت بر طهارت ذاتى اهل كتاب واضح است ، زيرا در اين روايت نهى تنزيهى از طعام آنان به اين جهت تعليل شده كه در ظرفهاى آنان شراب و گوشت خوك قرار مىگيرد ، و از اين جهت تعليل نشده كه آنان با رطوبت بدن با آن طعام برخورد مىكنند ، پس اين خود دليل بر طهارت ذاتى آنهاست .
روايت چهارم - صحيحه ابراهيم بن ابى محمود عن الرضا ( ع ) قال سألته عن الخياط

157