علمى كمتر آگاهى دارند ، معناى نظامدار شدن و سيستمى شدن مباحث را در نيابند و يا مايه توهين به فقه موجود بپندارند . ولى واقعيت اين است كه اگر چه « العلم نور يقع فى قلب من يريد الله تبارك و تعالى ان يهديه » ولى تنها علم فقه ، نور و روشنى نيست ، هر دانشى كه بشر كسب كند ، داده الهى و نور است ، كشف اتم هم نور است ، ولى برخى از آنان كه نور بودن علم را در رابطه با فقه تكرار مىكنند ، گويى كه بر آنان است تا غير كلاسيك بودن مباحث و در هم آميختگى و آشفتگى برخى مطالب را كه سبب عدم دستيابى سريع متعلمان به عمق و ريشه و مبانى فقهى مىشود ، با اين بيان ، سر پوش نهند .
در شرافت يك موضوع دليل نمىشود كه كسى اسرار داخل اتم را كشف كند ولى شيوه استنباط يك حكم ، از منابع مشخص آن را در نيابد ! عظمت و شرافت يك علم ، الزاما به معناى دور بودن آن از فهم و توان متعلمان نيست بلكه نارسايى متد تدوين مباحث و تقرير و چه بسا نقصان و ناهماهنگى متدهاى تحقيقى است كه متعلمان را از ادراك سريع سيستم فقه اسلامى محروم مىدارد .
2 - پاسخگويى فقه در برابر رويدادها فقه يك علم واقعى است و علم واقعى در بيان امير المؤمنين ( ع ) آن است كه نتيجه آن در جهت سازندگى حيات مادى و معنوى انسان به كار آيد نه اين كه به عنوان مطالبى و موضوعاتى كه در روزگارى بوده و اكنون كارى نداشته باشيم كه آن موضوعات مورد ابتلاء و نياز هست يا خير ! فقه ، زمانى يك علم واقعى است كه در زندگى مردم هر عصر حضور فعال داشته باشد و براى هر رخدادى كه در حيطه موضوعات فقهى ظهور مىيابد ، پاسخى در خور و متقن داشته باشد .
فقه ما به لحاظ مواد و منابع ، همان گونه كه امام تصريح مىفرمود : « غنىترين فقه و قانون در دنيا است و چنين فقهى در دنيا نه در ميان مسلمين و نه در بين غير مسلمين وجود ندارد » . ( بيانات امام 10 / 10 / 57 ) .
ولى اين فقه بايد در كنار عنصر اجتهاد پويا و بالنده و مترقى قرار گيرد ، تا اجتهاد ، آن را در زمينه‌هاى مختلف نيازهاى شرعى انسان به كار گيرد ، زيرا پديده‌ها يا از مصاديق

479