إسم الكتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 505)

رهبر فقيد اسلام در موردى بدين نكته اشاره كرده ، مىفرمايد : « مع الاسف ما ، هم دانشگاهمان و هم مدارس علوم دينيه ءمان هر كدام از يك جهتى نواقص زياد داشت و نمىشد و نمىتوانستند نواقص را رفع كنند . . مدارس علمى . . را مستقيما نيامدند مثل دانشگاه تصرف كنند و نتوانستند بكنند . آنها با همه سختيها در دوران رضا خان كه سختيها زياد بود ، تحمل كردند و راه خودشان را ادامه دادند و زمان بعد هم همين طور ، لكن ما محصور شده بوديم در يك كتابها و در يك عقايد خاصى ، كتابها از حيث تعليم و تعلم غالبا از طهارت و تجارت و صلات تجاوز نمىكرد . علوم قضايى و حدود و ديات و اينها از علوم غريبه بود ، البته مشايخ نوشته‌اند ، همه را مستقصى نوشته‌اند ، لكن در حوزه‌ها از باب اين كه اين امور خارج بود از حيطه عمل آنها ، قضاوت دست آنها نبود ، حدود و ديات و قصاص و اينها عملى نبود ، از اين جهت آنها مورد بحث واقع نمىشد . » ( بيانات امام در تاريخ 15 / 6 / 62 ) .
البته فقهاى اهل سنت كمتر با چنين مشكلى رو در رو بوده‌اند ، ولى فقهاى شيعه در بخش عظيمى از تاريخ از اين مشكل رنج مىبرده‌اند و تحقق انقلاب مبارك اسلامى شرايط بسيار استثنايى و فرصتى بسيار مغتنم را ، براى پيشبرد و شكوفايى راستين فقه اسلامى پديد آورد .
انتظار مىرود ، اهل دانش و بصيرت و آنان كه فقه را تنها تيمنا و تبركا تدريس نكرده ، بلكه فقه را از نقطه نظر نياز جامعه و با توجه به ابعاد مختلف و نيازها و ضرورتها طرح مىكنند و حركتى اساسى در جهت تكامل واقعى فقه اسلام ( و نه تورم بىنتيجه آن ) آغاز نمايند .
فقه و اصول موجود ، گر چه بسيار گسترده است ولى صرف گستردگى و انبوهى طرح انظار و ان قلت ، قلتهاى ذهنى و فربهى كمى مباحث ، غنا و استوارى و اتقان را نتيجه نمىدهد . آن چه امروز فقه ، بدان نيازمند است مىتوان در دو عنصر زير بيان نمود :
1 - حضور در صحنه مسائل عملى نظام اجتماعى و نيازهاى امت اسلامى .
2 - نظامدار شدن مباحث فقه و قرار گرفتن آنها در سيستمى كلاسيك و كاملا قابل تبيين .
ممكن است برخى كسان كه از مباحث علمى كلاسيك و روشهاى نوين تدوين مباحث

478