نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 149
ب - به دليل خود اين حديث كه مىگويد خوابيدن با آنها در يك فراش جايز نيست و حال اين كه موضوع ياد شده حرام نمىباشد . پس به قرينه وحدت سياق بايد نهى مذكور حمل بر كراهت شود ، و بديهى است كه اصل هم غذا شدن با ايشان در غذاهايى كه خشك است و متنجس نمىشود ، نيز حرام نخواهد بود . علاوه بر اين ايرادها و احتمالها كه كار استناد به اين حديث را مشكل مىسازد ، برخى از نقدهاى پيشين نيز در آن راه مىيابد . حديث ششم : روايت عبد الله بن يحيى كاهلى از امام صادق ( ع ) : « سألت عن قوم مسلمين ، يأكلون و حضرهم رجل مجوسى أ يدعونه إلى طعامهم ؟ فقال اما انا فلا أؤاكل المجوسي و اكره ان احرم عليكم شيئا تصنعونه فى بلادكم » ( وسائل ، ج 2 ، حديث 2 ، باب 14 از ابواب نجاسات ) راوى مىگويد : از امام سؤال كردم : گروهى از مسلمانان مشغول خوردن غذا هستند در اين هنگام شخصى مجوسى نزد آنها مىرسد آيا مىتوانند او را به خوردن طعام دعوت كنند ؟ حضرت فرمود من با مجوسى هم غذا نمىشوم و كراهت دارم حرام كنم چيزى را كه با دست خود در بلادتان درست كرديد . نقد استدلال : أولا - هم غذا نشدن امام با مجوسى دليل بر حرمت مؤاكله با آنان و تلازم با عدم طهارت آنان ندارد ، زيرا احتمال دارد كه ترك مؤاكلهء امام با آنان به دليل كراهت يا عوامل ديگر بوده است . ثانيا - اگر فرض شود كه هم غذا نشدن حضرت دليل بر حرمت و ملازم با عدم طهارت است ، احتمال دارد كه عدم طهارت عارضى مورد نظر بوده نه عدم طهارت ذاتى . ثالثا - عبارت « و اكره ان احرم عليكم » قرينه نيرومندى است بر اين كه اجتناب حضرت از مؤاكله و هم غذا نشدن با مجوس به جهت حرمت نبوده ، زيرا اگر مؤاكله حرام بود ، حكم حرمت هم چنان كه شامل امام شده شامل همه مسلمين مىبود و دليلى نداشت كه حضرت بفرمايد و من بر شما حرام نمىكنم . مگر اين كه گفته شود عدم حرمت مؤاكله بر ديگران از باب تقيه بوده ، زيرا آنان ناچار بودهاند كه با مجوس هم غذا شوند . ولى اين سخن أولا - دليل ندارد . ثانيا - اگر مورد سؤال از موارد وجوب تقيه بود ، تعبير « اكره » تناسب نداشت و حضرت بايد مىفرمود چون شما در حال تقيه هستيد حكم
149
نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 149