إسم الكتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 505)

مصافحه با يهودى و نصرانى فرمود : از وراى ثياب اشكالى ندارد و فرمود : « فان صافحك بيده فاغسل يدك » ( وسائل ، ج 2 ، ب 14 از ابواب نجاسات ، حديث 5 ) .
نحوهء دلالت اين حديث بر عدم طهارت ذاتى اهل كتاب همانند احاديث پيشين است با اين فرق كه از نظر سند در بردارندهء وهيب بن حفص در طريق كلينى و قاسم در طريق شيخ مىباشد و هر يك از اين دو ، حكم غير موثق را دارند .
نقد استدلال : در نقد استدلال به اين حديث همان اشكالاتى كه بر استدلالهاى قبل ياد شد ، جارى است . زيرا :
أولا - در مصافحه اگر هر دو دست خشك باشد موجب سرايت نجاست نمىشود .
ثانيا - امر به شستن ممكن است به دليل عدم طهارت عارضى باشد .
ثالثا - ممكن است امر به شستن تنزيهى باشد نه به جهت عدم طهارت .
رابعا ممكن است امر را در اين حديث ، حمل بر استحباب كنيم به دليل روايات ديگرى كه نجاست ذاتى را از كافر نفى مىكند يا با آن ملازمه دارد .
و اگر كسى بخواهد اين حديث را حمل بر موردى بنمايد كه رطوبتى در ميان باشد ، مستلزم حمل بر مورد نادر است و خلاف ظاهر مىباشد ، زيرا غالب موارد ، مصافحه بدون وجود ترى و رطوبت صورت مىگيرد .
حديث پنجم : خبر على بن جعفر از امام موسى بن جعفر ( ع ) كه مىگويد : « سألت عن مؤاكلة المجوسي فى قصعة واحده و أوقد معه على فراش واحد و اصافحه قال لا » : راوى مىگويد از حضرت در مورد هم غذا شدن با مجوسى در يك ظرف و خوابيدن در يك رختخواب و مصافحه با او پرسش نمودم ، حضرت در پاسخ فرمود : خير جايز نيست .
( مدرك پيشين ، حديث 6 ) تقريب استدلال چنين است كه « لا » لفظ نهى است و نهى ظاهر در حرمت مىباشد و حرمت در اين مورد ملازمه با عدم طهارت مجوسى دارد .
نقد استدلال : أولا - ممكن است نهى را حمل بر كراهت كنيم .
الف - به دليل وجود رواياتى كه مضمون آنها با عدم طهارت ذاتى نمىسازد ، و چون اين روايات نص در طهارت ذاتى كفار كتابى دارد از ظهور لفظ نهى مذكور صرف نظر مىكنيم و حمل بر كراهت مىنماييم ، بنا بر قانون « حمل ظاهر بر نص » كه در تمام ابواب فقه جريان دارد و اين مطلب در بخش سوم خواهد آمد .

148