سوره هاى مكَّى چون در اين مورد آوردن يكان يكان از آياتى كه در سوره هاى مكى و مشتمل بر احكام فقهى مىباشد موجب تطويل و بسا مايهء تكرار گردد . از طرفى هم شايد كسانى از مطالعه كنندگان اين اوراق به ديدن نمونه هاى فوق قانع نباشند از اين رو شمارهء سورهاى مكَّى و نامها و ترتيب نزول آنها را كه بايد در جايى ديگر از اين اوراق ياد گردد در اينجا ياد مىكنيم تا به اين تقديم ، ميان احتراز از تطويل و تكرير و ميان تأمين نظر خوانندگان تا حدى جمع شود :
اين موضوع نيز كم و بيش از اختلاف مصون نيست و ما آن چه را يعقوبى [1] در كتاب تاريخ خود نوشته در اينجا ترجمه و نقل مىكنيم . يعقوبى چنين گفته است :
« به طورى كه محمد بن حفص بن اسد كوفى از محمد بن كثير و محمد بن سائب كلبى از ابى صالح از ابن عباس روايت كرده‌اند هشتاد و دو سوره از قرآن مجيد در مكه نازل گرديده است و ترتيب نزول آنها بدين قرار است :
« نخستين چيزى كه نازل شده * ( اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ ) * بوده است بعد از

[1] احمد بن ابى يعقوب بن جعفر كاتب عباسى كه مذهب تشيع مىداشته و بيشتر اوقات به مسافرت و سياحت در بلاد اسلام مىپرداخته است : در سال دويست و شصت ( 260 ) به ارمنيه و بعد به هندوستان رفته و پس از آن بمصر و بلاد مغرب بازگشته است . در سياحت خود كتاب « البلدان » را تأليف كرده . كتاب تاريخ او همانست كه به تاريخ يعقوبى اشتهار دارد . در سال دويست و هشتاد و چهار ( 284 ) هجرى قمرى وفات يافته است .

99