گرديد نيم شبى بيرون رفت و به آفاق آسمان نظاره مىكرد و فرمان خداى را در اين باره انتظار مىداشت ) چنين نوشته است :
« و خرج فى ذلك اليوم إلى مسجد بنى سالم الَّذى جمّع فيه اوّل جمعة كانت بالمدينة . . » صريحتر از گفتهء ابن هشام و مجلسى در تأييد و تقويت احتمال مزبور چيزى است كه شيخ طبرسى ، بنا بنقل مجلسى ، در ذيل آيهء جمعه آورده و خلاصهء ترجمهء آن چنين است « ابن سيرين گفته كه اهل مدينه پيش از اين كه پيغمبر ( ص ) به آن جا وارد شود اقامهء جمعه كرده‌اند و گفته شده كه پيش از نزول سوره جمعه انصار گفتند يهود را روزى است در هفته كه در آن روز اجتماع مىكنند . نصارى براى اجتماع خود در هفته روزى معين دارند پس خوب است ما نيز روزى را در هفته براى اجتماع انتخاب و معين كنيم و در آن روز بذكر و شكر خدا بپردازيم . يا گفته‌اند روز شنبه يهوديان را و روز يكشنبه نصارى را مىباشد پس خوب است روز اجتماع ما « عروبه » باشد آنگاه انصار به خانهء اسعد بن زراره جمع شدند وى با ايشان در آن روز نماز بگزارد پس از آن روز نام آن روز را برگردانيدند و به جاى « عروبه » نام « جمعه » بر آن نهادند ، و اسعد يك گوسفند براى نهار و شام آنها بكشت و چون عدهء آنان كم بود همان يك گوسفند روز و شب ايشان را كفايت كرد پس خدا اين آيه را * ( إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ ) * نازل فرمود و اين نخستين جمعه بود كه در اسلام اقامه شد ليكن در بارهء نخستين جمعه‌اى كه پيغمبر آن را با اصحاب اقامه فرموده چنين گفته شده كه چون پيغمبر به مدينه هجرت كرد و بر بنى عمرو بن عوف ، در روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول ، هنگام ظهر ، در قباء ، وارد شد روز دوشنبه و سه شنبه و چهار شنبه و پنجشنبه را در آنجا بماند و مسجد ايشان را تأسيس كرد پس از آن در روز جمعه به قصد مدينه از ميان ايشان خارج گرديد و نماز جمعه را در ميان بنى سالم بن عوف ، در بطن وادى ، كه از ايشان مىبود ، و در آن روز در آنجا مسجدى

87