مىكردند . ابو جهل و عاص بن وائل و چند تن از اين قبيل بسر راههاى مكه مىرفتند و به واردين خبر مىدادند كه اگر مال خود را دوست داشته باشند و نخواهند به تاراج برود بايد با بنى هاشم داد و ستد نكنند . . پيغمبر ( ص ) هنگام « موسم » از دره بيرون مىآمد و بر قبائل عرب دور مىزد و مىگفت مرا محافظت كنيد تا كتاب خدا را بر شما بخوانم و خدا بهشت را به شما پاداش بدهد بدين منوال چهار سال [1] در شعب مىبودند و از موسمى تا موسم ديگر نمىتوانستند از آنجا بيرون آيند .
در آن اوقات در هر سال دو « موسم » در مكه اقامه مىشده : يكى « موسم عمره » در ماه رجب و ديگر « موسم حجّ » در ماه ذى الحجه بنى هاشم در خلال مدتى كه محصور بودند فقط آن دو موسم بيرون مىآمدند و اگر خريد و فروشى براى ايشان پيش مىآمد در همان ايام « موسم » بود و تا موسم ديگر نمىتواند از درّه خارج گردند . . » سختى كار و دشوارى زندگانى بنى هاشم برخى از مشركان را به طمع افكند پس به ابو طالب چنين پيغام فرستادند « محمد را بما تسليم كن تا او را بكشيم و ترا

[1] - در تعيين و تحديد اين سالها اختلاف زياد است فى المثل در بارهء مدت حصار شعب « چهار سال » قولى و « سه سال » و « دو سال » و « دو سال و يازده ماه » سه قول ديگر است كه در كتب نوشته شده . همچنين در بارهء وفات ابو طالب و خديجه ابن شهرآشوب در كتاب مناقب خود ( بنا بنقل صاحب بحار ) گفته است نه سال و هشت ماه پس از بعثت كه دو ماه بعد از خروج از شعب بوده ابو طالب در گذشته و شش ماه پس از فوت ابو طالب خديجه وفات يافته است . ابو عبد اللَّه بن منده در كتاب « المعرفه » ( بنقل بحار ) وفات خديجه را سه روز پس از فوت ابو طالب دانسته و همو از نسوى نقل كرده كه خديجه در مكه پيش از آن كه نماز ميت فرض شود وفات يافته و آن سال به نام « عام الحزن » ناميده شده و پيغمبر بعد از فوت ابو طالب و خديجه سه ماه در مكه مانده و اصحاب را به مهاجرت به حبشه امر داده و ابن بعد از سال پنجم از بعثت بوده است » و حتى در بارهء تقدم و تاخر فوت ابو طالب و خديجه بنا بنقل مجلسى از روضهء كافى اين عبارت كه بر تقدم وفات خديجه بر فوت ابو طالب ( بر خلاف مشهور ) دلالت مىكند آورده شده « و قد كانت خديجة ماتت قبل الهجرة بغصة و ماتت ابو طالب بعد فوت خديجة بسنة »

107