يتيم كه اين شرط در او نيست و بايد فقير باشد .
انفال حق خاص امام را گويند از غير خمس ، و آن هر زمينى است كه مردم آن هلاك شده باشند و هر زمينى كه به جنگ گشوده نشده اهل آن بىجنگ تسليم كشتند و بالاى كوهها و ميان دره ها كه صاحب خاص نداشته باشد و زمين موات و نيزارها و هر مال گرانبها و بىنظير غصب نكرده كه پادشاهان خاص خويش گردانيده‌اند مانند گوهرهاى ناياب و اسلحه مرصع و فرشهاى نيكو و عمارت و زمينهاى خاصه و اين گونه امور كه نه مىتوان ميان لشكريان قسمت كرد و نه بعضى را تخصيص داد و نيز از انفال است اموال كفار حربى كه بىاذن امام بعنوان غنيمت گيرند و ميراث كسى كه وارث ندارد . اينها كه شمرديم مال امام است از جهت امامت او نه از جهت شخص او چون انفال مانند ديگر اموال امام ميان وارثان او تقسيم نمىشود و خاص امامى است كه جانشين او باشد . ملك انواع متعدد دارد و هر نوع را از آثار و احكام شرعى آن بايد شناخت چنان كه شارع عام ملك همه مردم است و زمين مفتوح العنوه ملك مسلمانان و شارع خاص ملك مشترك كسانى كه در آن جا در خانه و دكانشان باز مىشود و اين نوع ملك مشترك

127