نام کتاب : الجمل والعقود في العبادات ( عربي - فارسي ) نویسنده : الشيخ الطوسي جلد : 1 صفحه : 284
8 - ابن السبيل : و آن مسافران وامانده از راه است گو اينكه در شهر خود داراى مكنت بوده باشند [1] . و در همهء اين طبقات بجز « مؤلفة قلوبهم » چهار شرط معتبر است : ايمان داشتن [2] ، عادل بودن [3] ، از قبيلهء بني هاشم نبودن به شرط دست رسى بنى هاشم
[1] - در نهايه مىگويد : و نيز گفته اند : كه آن ، ميهمانى است كه بر انسان وارد شود و در آن هنگام محتاج باشد گو اينكه در شهر و وطن خود مكنت داشته باشد . بنا بنقل ابن رشد در بداية المجتهد برخى شرط كرده اند كه بايد ابن سبيل ، در جوار محل زكات قرار داشته باشد . شهيد دوم در شرح لمعه ج 1 ص 109 مىگويد بايد مناسب و لايق به حال ابن سبيل خوراك و لباس و مركب بوى داده شود تا برسد به شهر خود يا محلى كه بتواند عوض زكات را بپردازد كه در آنجا زكات را از وى قطع كنند و بايد باقى مانده آن را و لو اين كه خوردنى باشد به مالك زكات يا وكيل وى و اگر نشد به حاكم برگرداند و اگر از آن هم معذور باشد خودش آن را به مستحقان زكات بدهد . [2] - مراد از آن ، شيعهء اثنى عشرى است . مؤلف ، در نهايه ص 192 در اين باره مىگويد : شرط است كه گيرندگان زكات ، عارف و معتقد به حق باشند و اگر چنين نباشند نمىتوان به ايشان زكات داد پس هر كس زكات خود را به غير عارف به حق بدهد كفايت نكند و بايد آن را دوباره بدهد و اگر غير شيعه زكات خود را بهم مسلكان خود داده باشد و سپس مستبصر و شيعه شود بايد آن را اعاده كند . [3] - در نهايه ص 193 مىگويد : « جائز نيست زكات را به كسى از اهل معرفت ( شيعه ) بدهد مگر آن كه اهل پرده پوشى و ستر و صلاح باشد ، اما فاسقان و شاربان خمر پس روا نبود كه چيزى از زكات به آنان بدهند . و مانعى ندارد كه زكات را به اطفال مؤمنان عطا كنند ، اما به اطفال كفار داده نمىشود » .
284
نام کتاب : الجمل والعقود في العبادات ( عربي - فارسي ) نویسنده : الشيخ الطوسي جلد : 1 صفحه : 284