كند كه از طرف او يا ديگرى حج انجام دهد .
( 100 ) : كسى را كه در ترك بعضى از اعمال حج ، يا در بجا آوردن صحيح آن معذور باشد ، نمىتوان نايب گرفت . بلكه اكتفا كردن به عمل معذور هم محل اشكال است .
ولى اگر در بجا آوردن كارهائى كه بر محرم حرام است ، معذور باشد نيابت گرفتن چنين شخصى جايز است ، مثل اين كه ناچار است زير سايه بان برود .
( 101 ) : هر گاه نايب در حجة الاسلام ، پس از احرام و دخول حرم بميرد ، از منوب عنه كفايت مىكند ، و ذمه او برئ مىشود .
و اگر پس از احرام ، در غير حرم فوت كند ، يا در حرم بدون احرام بميرد ، كافى نيست . و در غير حجة الاسلام محل اشكال است .
( 102 ) : اگر اجير بعد از محرم شدن ، در حرم بميرد ، تمام اجرت را مستحق خواهد شد . چون از حج منوب عنه كفايت مىكند .
و چنانچه در غير حال احرام ، و غير حرم فوت كند ، فقط اجرت متعارف مقدماتى را كه انجام داده ، مستحق مىباشد . اگر چه بعيد نيست مستحق تمام اجرت تعيين شده ، باشد .
( 103 ) : چنان چه براى حج بلدى ، اجير شده ، و در اجاره راه بخصوصى تعيين نشده باشد ، اجير مخير است از هر راهى كه

35