قبيل تحصيل استطاعت است . و اين حكم نسبت به ساير وسايل زندگى نيز جارى است . ( 22 ) : اگر مقدارى پول دارد كه به اندازه هزينه حج است ولى محتاج به ازدواج يا خريدن منزل يا وسايل ديگرى است ، چنانچه صرف آن پول براى حج سبب ناراحتى و مشقت در زندگى وى شود وجوب حج بر او محل اشكال است . ( 23 ) : هر گاه انسان طلبى دارد كه وقتش رسيده و مى تواند بگيرد ، با دريافت آن حج بر او واجب مىشود . و چنانچه بدهكار از پرداخت طلب خوددارى مىنمايد ، واجب است براى هزينه حج او را به طريق مشروع مجبور سازد ، بنابر احتياط لازم ، مگر اين كه مستلزم عسر و حرج باشد . همچنين است اگر وقت گرفتن نرسيده ولى در صورت درخواست ، بدهكار امتناع نكند . ( 24 ) : هر صاحب حرفه اى مانند آهنگر و بناء و نجار و خياط و غير اينها كه كسبش به اندازه مخارج خود و عائله اش هست در صورتى كه از ارث يا غير آن مالى بدست آورد كه به مقدار مخارج حج و زندگيش در طول مدت رفت و برگشت باشد ، حج بر او واجب مىشود . ( 25 ) : كسى كه در تمام مدت زندگى مخارجش را ديگرى