( مسأله 1277 ) : مسافرى كه به وطنش بر مىگردد وقتى كه ديوارهاى وطن خود را ببيند و صداى اذان آن را بشنود بايد نماز را تمام بخواند ، و مسافرى كه مىخواهد ده روز در محلى بماند ، چنانچه به آن محل نرسيده ولى ديوارها را مىبيند و اذان را مىشنود ، بنابر احتياط واجب بين شكسته و تمام جمع كند .
( مسأله 1278 ) : شهرى كه در بلندى است يا گودى ، معيار ديده شدن يا ديده نشدن اهل آن اين است كه اگر اين شهر در زمين هموار مىبود ، از جائى كه اهلش ديده نمىشدند ، بايد نماز را شكسته خواند ، و هم چنين در پستى و بلندى راه بايد ملاحظه راه معمولى بشود .
( مسأله 1279 ) : اگر مسافرتش از محلى است كه ديوار و خانه ندارد ، هنگام رسيدن به جائى كه اگر آن محل ديوار و خانه داشت از آنجا ديده نمىشد ، بايد نماز را شكسته بخواند .
( مسأله 1280 ) : اگر به فاصله اى دور شده كه نمىداند صدائى را كه مىشنود صداى اذان است يا صداى ديگر ، نبايد نماز را شكسته بخواند ، و اگر بفهمد اذان است ولى كلمات آن را تشخيص ندهد ، بايد تمام بخواند .
( مسأله 1281 ) : اگر به حدى دور شده كه اذان خانه ها را نمىشنود ، ولى اذان شهر را كه معمولا در جاى خيلى بلند گفته مىشود بشنود ، نبايد نماز را شكسته بخواند .
( مسأله 1282 ) : اگر چشم يا گوش او يا صداى اذان غير معمولى باشد ، در جائى بايد نماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط ، اهل شهر را نبيند ، و گوش متوسط ، صداى اذان معمولى را نشنود .
( مسأله 1283 ) : اگر هنگام سفر رفتن شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند . و مسافر هنگام برگشتن به شهر چنانچه شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، بايد شكسته بخواند ، ولى اگر در همان مكان وقت رفتن تمام خوانده و در برگشتن همانجا شكسته خوانده ، بنابر احتياط واجب نمازى را كه تمام خوانده شكسته قضا كند ، و نمازى را كه شكسته خوانده تمام

234