ج - كفايت مىكند و گرفتن نايب لازم نيست خواه حج خودش باشد يا نايب از غير باشد .
س 12 - شخصى چند سال قبل مستطيع بوده و حج نرفته و نزد چند نفر ظاهر الصلاح اقرار نموده كه قدرت بدنى ندارم كه به حج مشرف شوم و نا اميد هستم كه بعدا بتوانم حج نمايم لذا شخصى را اجير مىنمايد كه از طرف او حج كند و مبلغى تعيين مىكند و صيغه اجاره بين آنها جارى مىشود و اجير تمام مبلغ را در تصرف مىگيرد و مخارجى كه مقدمه گذرنامه و غيره است مىنمايد بعد از چند روز ديگر زيدى به او مىگويد برو ادعا كن كه خودم حج مىروم در صورتى كه از نقاهت بدنى كه داشته در سال گذشته نتوانسته به حج مشرف شود آيا اين صيغه ، فسخ مىشود يا خير ؟ و تكليف نايب درباره مخارجى كه نموده چيست ؟ .
ج - در فرض سؤال اگر براى حجة الاسلام اجير شده و بعد معلوم شود كه منوب عنه متمكن شده اجاره باطل است و مقدارى كه اجير به امر مستأجر خرج كرده ضامن نيست و اگر براى مطلق حج ، اجير شده اعم از حجة الاسلام و غيره و اختيار فسخ براى مستأجر قرار نداده باشند اجاره لازم است و منوب عنه نمىتواند فسخ كند و اجير بايد عمل را انجام دهد .
س 13 - شخصى را جهت اعمال حج اجير مىكنند مقدارى از مقدمات را انجام مىدهد بعدا از طريق دوائر دولتى ممنوع السفر مىشود و بجاى او ديگرى را مىفرستند آيا اين شخص در ازاء آن مقدار از مقدمات كه انجام داده استحقاق اجرتى دارد يا نه ؟ و آيا حق دارند ديگرى را بفرستند يا نه ؟ .
ج - در فرض سؤال كه اجير ممنوع السفر شده اجير كنندگان حق دارند كه شخص ديگرى را اجير كنند و راجع به استحقاق اجرت ، اگر او را براى خصوص اعمال حج در همان سال كه ممنوع السفر شده اجير كرده‌اند استحقاق اجرت ندارد مگر اين كه مقدمات را به امر مستأجر بجا آورده باشد كه چون عمل مسلم محترم است ، اجرة المثل عمل خود را استحقاق دارد و اگر او را اجير كرده‌اند براى حج و مقدمات ، مال الاجاره تقسيط مىشود و به مقدارى كه مقابل مقدمات واقع شده حق دارد .

442