حال مثلا اول شهريور سال 45 مىخواهد فاضل بر مؤنه خود را تخميس نمايد ، بفرمائيد كه زراعت شتوى كه سنبل و غله در خرمن و زراعت صيفى كه مانند علف در صحرا است از زيادى بر مؤنه و مشمول خمس هست يا از فوائد سال حاضر است و تا يك سال ، مورد اذن صرف در مؤنه مىباشد .
ج - از فوائد سال حاضر ، محسوب است كه اگر حاصل آن را تا سال ديگر اين موقع ، به مصرف مؤنه نرسانند خمس آن را بايد بدهند به شرط آن كه به بذر آنها خمس ، تعلق نگرفته باشد و يا خمس آن را داده باشند .
نحوه رسيدگى به حساب سال س 323 - شخصى تاكنون ، خمس نمىداده اكنون مىخواهد مال خود را تخميس كند داراى اثاث البيت و خانه‌اى است كه آن را به اقساط ، خريده و مبلغى را از قيمت خانه ، پرداخته و در ضمن ، مبلغى هم پدرش به او بخشيده و چون كارمند دولت است اثاثيه خانه را از حقوق خريده خواهشمند است طرز حساب او را بيان فرمائيد .
ج - به نظر حقير ، هبه ، جزء فوايد است و در صورتى كه از مؤنه سال زياد بيايد بايد خمس آن را بدهد و خمس اثاثيه منزل ، در صورتى واجب است كه آن را از عوائدى كه سال ، بر آن گذشته خريده باشد ولى اگر سال بر آن نگذشته صرف خريد اثاثيه منزل - كه مورد حاجت است - بنمايد خمس ندارد و همچنين پول اقساط خانه را اگر از عوائدى كه سال بر آن نگذشته ، داده باشد خمس ندارد و بدهكارى را هر سالى كه پرداخت ، جزء مؤنه آن سال ، حساب كند .
س 324 - شخصى سال گذشته زمينى را براى خانه خريده و بابت قيمت آن ، چك داده و امسال وجه آن را رد كرده آيا اين وجه ، مشمول خمس هست يا نه ؟ .
ج - در فرض سؤال ، اگر آن زمين را بنا كند و مورد حاجتش باشد و وجهى كه پرداخته از عوائد سال پرداخت باشد خمس ندارد .
س 325 - اگر كسى زمين بخرد براى استفاده و پول آن را در وسط سال خريد زمين ، اداء كند آيا سر سال ، بايد زمين را حساب كند يا موقعى كه زمين ،

378