حاضر در اثناء روز مسافرتى برايش پيش آيد در صورتى كه پيش از ظهر از محل خود خارج شود واجب است كه روزه خود را افطار كند ، چه در شب گذشته نيت سفر نموده باشد [1] و چه قبلا نيت نكرده باشد ، و در صورتى كه بعد از زوال آفتاب از محل خارج شود بايد در باقيمانده روز روزه‌اش را تمام كند ليكن احوط آن است كه شخص پيش از ظهر سفر نكند مگر در صورتى كه نيت سفر را در شب نموده باشد و هر گاه نيت سفر را در شب نكرده باشد و سفر كند احوط آن است كه روزه را بگيرد و قضاى آن را نيز بجا آورد .
( مسأله 1367 ) : پير مرد و پيرزن هرگاه از روزه گرفتن عاجز شوند چه گرفتن روزه براى آنها متعذر شود و چه مشكل باشد بايد روزه خود را افطار كنند و حكم كسى كه صاحب عطش باشد و نتواند در تمام روز از آشاميدن آب خوددارى كند نيز چنين است و ليكن بر هر يك از سه نفر واجب است كه در صورت مشقت داشتن [2] روزه براى آنها به ازاء هر روز روزه به مقدار يك مد طعام صدقه بدهند .
( مسأله 1368 ) : قضاى روزه بر پير مرد و پيرزن مطلقا واجب نيست .
چه گرفتن روزه براى آنها بعدا آسان شود چه گرفتن روزه براى آنها ميسر نشود ليكن در صورت اول احوط [3] قضاى روزه مى باشد ، و اما صاحب عطش مذكور

[1] محقق خراسانى : احوط اعتبار نيت بيتوته و رفتن قبل از ظهر در افطار نمودن است چنان كه احوط نيز تمام نمودن روزه و بجا آوردن قضاى آن با وجود يكى از اين دو مى باشد .
[2] محمد كاظم طباطبائى : بلكه در صورت تعذر . محمد باقر شيرازى : بلكه در صورت مشقت زياد .
[3] ميرزاى شيرازى - محمد كاظم طباطبائى - محمد باقر شيرازى : اين احتياط ترك نشود .

434