خوانده است يا نه ، و نيز نمى داند كه اين نماز را به نيت چه نمازى نيت كرده است ، بايد اين نماز را نماز ظهر قرار دهد و آن را تمام كند و بعد از آن نماز عصر را بخواند و در صورتى كه بداند كه نماز ظهر را نخوانده است و اين نماز را به نيت نماز عصر نيت كرده است ، بايد عدول به نماز ظهر نمايد و بعدا نماز عصر را بخواند .
( مسأله 995 ) : هرگاه چند شك پشت سر يكديگر عارض شود ، بايد شك اخير را بگيرند ، مانند اينكه شخص در حال ايستاده شك كند بين سه و چهار ، و بنا را بر چهار گذاشت و بعد از سجدتين باز شك بين دو و چهار كرد ، و بنا را بر چهار بگذارد ، و بعد از شروع در تشهد شك بين دو و سه و چهار كرد ، كه در اين حالت بايد بنا را بر اخير بگذارد .
( مسأله 996 ) : اگر شك كند كه آنچه قبلا عارض شده بود شك بود يا ظن ، بايد آن را شك قرار دهد [1] .
( مسأله 997 ) : در جاهايى كه نياز به جبران دارد يعنى در شكى كه موجب بطلان نماز نشود مقدار اقل تروى ( تأنى ) كفايت مىكند و در غير [2] آنها بايد بنابر احتياط [3] به مقدارى تروى كند كه از صورت نماز بيرون رود .
( مسأله 998 ) : كسى كه تكليفش نماز نشسته است اگر شك بين دو سه و چهار در نماز كرد بايد ابتدا نماز احتياط را دو ركعت نشسته بجا آورد و بعد

[1] محمد كاظم طباطبائى : ليكن حكم شك زمان دوم را جارى نمايد .
[2] محمد باقر شيرازى : اين مقدار لازم نيست بلكه بايد آن قدر تروى كند كه شك مستقر شود .
[3] محقق خراسانى : مراعات اين احتياط لازم نيست . محمد كاظم طباطبائى : احتياط غير واجب .

321