مرتبه [1] آن قدر بخواند كه تا امام به ركوع است برسد بنا بر احتياط .
مسأله 554 - [ اگر ] مأموم مسبوق فراموش كرد حمد و سوره را ، امام كه ركوع رفت ملتفت شد ، متابعت كند [2] و احتياطا نمازش را [3] اعاده كند ، اما سجده سهو نمىخواهد .
مسأله 555 - مأموم يا غير ، در ركعت سيّم يا چهارم به خيال ركعت اول يا دويّم حمد خواند و در بين ركعت يا بعد به خاطرش آمد ، تسبيح بخواند و بعد از نماز ، دو سجده سهو احتياطا به جا بياورد .
مسأله 556 - هر گاه مأموم در ركعت سيّم يا چهارم فراموش كرد تسبيحات اربع را ، وقتى به خاطرش آمد كه امام به ركوع رفت ، اگر مىتواند يك مرتبه بخواند و به ركوع امام برسد و اگر نمىرسد يا قصد فرادى كند يا يك مرتبه بخواند و به ركوع رود و در سجده به امام برسد و احتياطا [4] نمازش را اعاده كند .
مسأله 557 - ساقط است در دو ركعت اوليين نماز ، قرائت حمد و سوره از مأموم و هر گاه مأموم بايد حمد و سوره بخواند ، اخفات بخواند ، اگر چه جهريّه باشد .
مسأله 558 - بايد اهل جماعت به ترتيب تكبير بگويند ، خواه صف اول خواه غير آن ، به قسمى كه دور از مأموم پيش يا امام زياده از يك ذرع شاه نباشد احتياطا و اگر سابق [5] مشغول تكبيرات مستحبه يا مشغول نيت كردن باشد چنان كه در آن وقت دست بالا مىبرند نيّت كردن لاحق ضرر ندارد .
مسأله 559 - هر گاه مأموم در نماز جهريّه ، هيچ صوت امام را نشنود ، در قرائت خود بخواند به قصد قربت [6] مطلقه نه به قصد جزئيّت و اگر تمام نكرده كه امام به

[1] - ( يزدى ) گذشت اين مسأله .
[2] ( يزدى ) و جايز است حمد تنها بخواند و در سجده ملحق شود و اعاده هم نمىخواهد .
[3] ( ميرزا ) و احوط آن است كه قصد انفراد كند و حمد و سوره بخواند .
[4] ( يزدى ) اين احتياط واجب نيست .
[5] ( يزدى ) مهيّا بودن از براى جماعت كفايت مىكند .
[6] ( يزدى ) به قصد جزئيّت هم جايز است لكن خواندن واجب نيست .

148