مرده چه محل رضا وعدم رضا مىتواند شد ؟ واگر عدم رضاى آن را بر فرض حياة مىخواهى رضا وعدم رضاى فرضى چگونه منشأ آثار احكام شرعيه مىتواند شد .
واما ساير موقوف عليهم خصوص در وقف عام به جهت اين كه تصرّف بعضى اصلًا موقوف به رضاى ديگران نيست پس شرط نيست در نماز كردن شخصى در مسجدى كه اذن از جميع مسلمين حاصل كند ودر سكناى طلبه در مدرسه كه اذن از جميع طلاب عالم بگيرد بلكه بعد از تصرّف بعضى منع ديگران اصلًا مؤثر اثرى نيست وهمين نماز كردن بعضى نوع تصرفى است از آن وهمچنين تصرّف فقيرى در ملك وقف فقرا موقوف به رضا واذن جميع فقراى عالم نيست .
واما متولى شرعى به جهت اين كه اختيار متولى به حدى كه تا اذن ومنع اين نوع از تصرفات را نيز شامل باشد اصلًا معلوم نيست .
علاوه بر اينها همه ، آن كه در آن چه وقف باشد بر نماز يا مطلق انتفاع يا سكنايى كه شامل نماز نيز باشد مثل مساجد وحمّامات ورباط يا قنوات موقوفه از براى مطلق استعمال ، وقفاند از براى نماز واستعمال هر كسى كه يكى از آنها همين شخص است كه حال نماز مىكند پس به چه جهت باطل باشد .
علاوه بر اين كه قبل از غصب در همه اينها نماز وطهارت اين شخص ما نحن فيه جايز بود وبعد از غصب خلاف آن بر ما معلوم نشده پس بايد جواز را مستصحب داشت واگر نه اين بود كه مظنه اجماع در غير موقوف عليهم نيز مىرود در نماز وطهارت از وقف مغصوب ولا اقل شهرت جابره از براى بعضى اخبار محتمل است حكم صريح مىكرديم به جواز نماز وطهارت همه كس در موقوفات مغصوبه چنانچه در مستند الشيعه احتمال داده شده وليكن به جهات مذكوره جرأت فتواى صريح نمىشود والله الهادي إلى طريق الحق والصواب .
( 110 ) س 33 : بيان فرمايند كه چون در نماز جماعت شرط نموده اند كه اهل هر صف بايد كه صف پيش را ببيند وديدن اهل صف خود نفعى ندارد بفرمايند كه

92