خانه را مهر نمايد وپدر آن دختر كاغذى بنويسيد كه اگر چنانچه زوجه ات راضيه نشود مبلغ ده تومان دادنى باشى بعد از مراجعت پدر پسر به وطن زوجه اش به هيچ نوع راضيه نشود آيا يك دانگ خانه را زوجه پسر مالكه هست يا نه ؟ در صورتى كه مالكه نباشد پدر پسر ضامن وشغل الذمه آن ده تومان هست يا نه ؟
وديگر شخصى فوت وآب واملاكى داشته باشد وچند اولاد ديگر از آنها كه عاقلتر باشند به يك نفر از آنها بگويد كه چون پدر قبل از آن قدرى ملك به تو داده بود ديگر چيزى از ملك توقع نداشته باشى او به اين عبارت در جواب [ گفته ] كه چه مىشود ندهيد آنها در آن موضع فيما بين خود قسمت نموده متصرف شوند بعد از مدتى او به قول نادم شود آيا راهى به جهت او هست يا نه ؟ بيّنوا وتوجروا اجركم على الله .
ج : امّا از مسأله اولى آن كه چون نفقه اولاد از قبيل امتاع است نه تمليك پس آن چه از نفقه او زايد آيد اگر چه به سبب قناعت كردن ولد باشد بر ملكيت پدر باقى است وتصرف ولد در آن بدون اذن پدر جايز نيست واگر تصرف كند ضامن است وبايد به پدر برساند . اما كتابى كه خريده اگر به نيت خود خريده وبعد از خريدن آن پول زايد از نفقه را داده كتاب مال ولد است وپدر مستحق مطالبه وجه است واگر عقد مبايعه بر عين همان وجه زايد از نفقه واقع شده يعنى گفته به همين وجه بخصوص مىخرم به جهت خود ، مبايعه فاسد است وضامن وجه است از براى پدر .
وامّا از مسأله دوم زوجه پسر در صورت مفروضه مالك يك دانگ خانه مسطوره نمىشود وبر آن تسلَّطى ندارد وبه مجرد نوشتن پدر دختر كه هر گاه زوجه راضى نشود ده تومان بر ذمه او [ باشد ] لازم نمىشود بلى اگر در ضمن عقد لازم شرط شده باشد كه با وجود عدم رضا ده تومان بدهد در اين صورت ده تومان بر ذمه پدر پسر لازم خواهد بود واگر در ضمن عقد شرط نشده باشد پس اگر دختر يا ولى او مىدانستند كه مال پدر پسر نيست وباز او را تكليف به

281