اوّل : آن كه هر چه را مىخواهد بخرد مذمّت كند ، يا آن چه را مىخواهد بفروشد مدح كند اگر راست باشد ، واگر دروغ باشد حرام خواهد بود .
دوم : آن كه در خريد وفروش ومعاملات قسم بخورد ، خواه راست يا دروغ ، وقسم بسيار خوردن موجب سلب بركت مىشود .
سوم : آن كه چيزى را كه مىخواهد بفروشد خوبى آن را ظاهر كند وبدى آن را پنهان كند .
چهارم : آن كه ما بين طلوع صبح وطلوع آفتاب خريد وفروش نمايد .
پنجم : آن كه همه ء شب مشغول كسب شود .
ششم : آن كه اگر نفع كمى به او رسد به آن خوارى واستخفاف كند .
هفتم : آن كه به جهت تجارت به دريا نشيند .
هشتم : آن كه پيش از همه كس داخل بازار شود وبعد از همه بيرون آيد .
نهم : آن كه معامله كند با كسانى كه خوبى وبدى پيش ايشان تفاوت نمىكند واز هر سخن زشتى كه به كسى بگويند يا كسى به ايشان بگويد مضايقه نكنند .
دهم : آن كه بسيار شكايت كند از اين كه نفعى نكرده ام واز سرمايه خرج مىكنم .
يازدهم : آن كه هر گاه دو نفر معامله در ميان داشته باشند ميان معامله ء آنها افتد وگويد : من مىخرم : يا من ارزانتر يا بهتر مىفروشم ، وبعضى مكروهات ديگر نيز هست كه در كتب فقهيه مذكور است .
( 366 ) س 5 : چه مىفرماييد در خصوص بيرون رفتن از شهر يا ده به سر راه كسانى كه به آن جا مىآيند واز ايشان چيزى خريدن يا فروختن ، آيا اين عمل حرام است يا حلال ؟
ج : فقهاء اين عمل را تلقّى ركبان گويند ، وحقّ آن است كه حرام است وحقيقت آن اين است كه شخصى كه قصد ولايت معيّنه را داشته باشد به جهت چيزى فروختن در آنجا يا خريدن ، كسى از شهر يا ده بيرون رود وبه سر راه آنها به جهت خريد وفروش با آنها واين عمل بنا بر اقوى حرام است به چند شرط :
اوّل : اين كه چهار فرسخ نرسد ، كه اگر به قدر چهار فرسخ يا بيشتر بيرون رود

258