كتاب المعايش والمكاسب ( 362 ) س 1 : چه مىفرماييد در خصوص نقاشى كردن از قبيل صورت سازى وگل وبوته ، مثل اين كه گل وبوته مىسازد ومرغ وجانور ، وگرفت وگير ، ( 1 ) واز قبيل شير واژدها ، ويا اين كه باز واردك ، در اين خصوص رأى شريف شما چه چيز است ، آيا از اين گونه نقاشى حرام است يا نه ؟ ومثل صورت آدم ومجلس سازى ؟ حقيقت را بفرماييد .
ج : مخفى نماند كه تصوير بر چهار قسم است :
يكى ساختن صورت ذى روح سايه دار ، مثل اين كه از موم يا گل يا نقره يا جسمى ديگر صورت حيوانى را بسازند ، اين قسم حرام است وسازنده ء آن فعل حرام كرده ، وآن كسى هم كه امر به ساختن كرده يا مزد داده از بابت اعانت بر اثم فعل حرام نموده است .
قسم دوم : ساختن صورت ذى روح ، يعنى حيوان امّا غير سايه دار ، مثل نقش كردن صورت انسان ، يا مرغ ، يا شير ، يا باز ، يا اردك يا غير اينها از حيوانات بر ديوار يا كاغذ يا پارچه ، اين قسم نيز نقاشى كردن وامر كردن ومزد دادن آن حرام است .
قسم سوم : ساختن صورت غير ذى روح سايه دار مثل ساختن صورت انار وسيب وبه وگل ونحو اينها از موم يا مس يا نقره .
قسم چهارم : نقش كردن صورت غير ذى روح غير سايه دار ، مثل نقش گل

( 1 ) در لغت نامه ء دهخدا ، معناى مناسب اينجا ياد نشده است .

255