الواجب طاعة الوالدين على كلّ حال ، لأن الحاجة أكثر فى تلك الحال .
وعلَّامه در منتهى مىفرمايد : حكم أحد الأبوين حكمهما ، لأنّ طاعة كلّ واحد منهما فرض ، كما أنّ طاعتهما فرض وليكن شهيد در قواعد وجوب اطاعت در ترك مباح يا مستحب را در صورت ترتّب ضرر بر فرزند نفى كرده .
ومحصل اقوال از آن چه مذكور شد اين است كه : خلافى در عدم وجوب اطاعت در افعال محرمه وترك واجبات نيست هم چنان كه خلافى در وجوب اطاعت در ترك سفر جهاد نيست وامّا غير از اين دو پس اگر آن فعل از واجبات كفائيّه باشد در آن دو قول است وجوب اطاعت وعدم آن وظاهر آن است كه مشهور سيما پاى سفرى در ميان باشد وجوب اطاعت است .
واگر از غير واجبات باشد اگر اطاعت موجب ضررى يا فوت نفعى معتدٌّ به نباشد به قول به عدم وجوب اطاعت در آن بر نخورده ام وليكن تصريح به وجوب اطاعت از جمعى از علماء شده چنانكه گذشت ، واگر اطاعت موجب ضرر يا فوات نفعى باشد ظاهر اطلاق كلام بعضى از علماء چنانكه گذشت وجوب اطاعت است وليكن صريح در كلام شهيد در قواعد عدم وجوب است .
وأما قول علماء در موضع دوم كه رنجانيدن وغضبناك كردن ايشان باشد پس همه ء علماء تصريح نموده اند به حرمت عقوق والدين ، واتفاق دارند بر اين كه آن از گناهان كبيره است وايذاء ورنجانيدن ايشان حرام است وزياده بر اين كلامى در اين مقام از علماء برنخورده ام مگر اين كه علامه ء حلى ( ره ) در تذكرة ومنتهى تجويز قتل پدر مشرك را در حال جهاد نموده وهمچنين اگر فرزند از پدر سبّ پيغمبر يا يكى از ائمه را بشنود تجويز نموده كه او را به قتل برساند وظاهر آن است كه خلافى نباشد در اين كه آزردن ايشان وشكستن خاطر آنها در غير امر متعلق به دين ، خواه به ضرب وخواه به دشنام يا صدا بلند كردن ، يا رو گردانيدن ، يا نافرمانى كردن حرام واز گناهان كبيره باشد .
امّا در امر متعلق به دين به سواى آن چه مذكور شد ديگر تا حال تصريحى از كسى نديده ام .

242