زيارت عتبات عاليات هست چنانچه او را مرخص نكنم معصيت كرده ام يا نه ؟ خواه آن نوكر نذر كرده باشد كه برود به زيارت ويا نكرده باشد ؟ در اين صورت كيفيت را قلمى داريد .
ج : هر گاه آن نوكر نذر كرده باشد پس اگر به طريق لازم باشد نوكرى او ، يعنى خود را به شما اجاره داده باشد به طريق مشروع يعنى به وجه معيّن ومدّت معيّنه وعمل معيّن ، در اين صورت رفتن او بى اذن شما غير مشروع وشما در مرخص نكردن گناهى نداريد ، واگر نوكرى او به طريق لزوم شرعى نباشد كه اختيار او با خود او باشد اگر ماندن را راضى نباشد منع شما حرام است واگر راضى باشد امّا رفتن را خوشتر داشته باشد منع شما مكروه است واگر نذر كرده باشد پس در صورت عدم لزوم شرعى نوكرى معلوم است عدم جواز منع ودر صورت لزوم اگر نذر وقت آن معيّن نباشد مثل صورت عدم نذر است واگر وقت آن معيّن باشد ودر زمان اجرت شما باشد پس اگر نذر سابق بر اجاره دادن خود به شما باشد منع حرام است واگر اجاره دادن سابق باشد نذر بىصورت است .
( 347 ) س 9 : هر گاه عامى بفهمد كه كسى امرى را مرتكب است [ كه ] منكر است وخلاف شرع است آيا بر او نهى واجب است در صورتى كه احتمال اثر داشته باشد وايمن هم باشد از فتنه يا از براى او جايز نيست ؟
ج : در صورتى كه عالم باشد به منكريت آن واثر را تجويز كند واز فتنه هم ايمن باشد نهى از آن واجب است ووجوب نهى از منكر وأمر به معروف تخصيص به علماء ندارد بلكه بر عامى وعالم واجب است والله سبحانه هو العالم .
( 348 ) س 10 : كاغذ نامشروع را مىتوان مهر كرد ، ومىتوان نوشت يا نه ؟
ج : ظاهر آن است كه مراد از كاغذ نامشروع كاغذى است كه مطلبى كه در آن نوشته مىشود خلاف شرع باشد در اين صورت اگر مهر كردن يا نوشتن آن نامشروع باعث تحقّق آن بشود كه اگر آن مهر نباشد يا آن كاغذ نوشته نشود آن

238