گريه حاصل از بعضى اصناف ان ليس الَّا اثرا من نفس اللحن من حيث هو وليس بكاءً على الحسين عليه السلام على أنّ المتبادر من الإبكاء الإبكاء بذكر المصائب حتى أنّ الابكاء بكتابة المصائب أيضا خارج عن حديث من ابكى .
وأيضاً ان المراد بترجيع الغناء فى حديث عبد اللَّه بن سنان هو الترجيع الكثير كما بيّن فى محلَّه .
ونيز كثرت ترجيع مستمع را از حال عزا وخواننده را از شوق ذكر مصائب بيرون مىبرد والسلام عليكم ورحمة اللَّه وبركاته [1] عالى جناب آقا سيد ابو القاسم قمشه اى سلمه الله با وجود آهسته حرف زدن از بس گريه مىگيرد نزديك مىشود كه بعضى گاهى بيهوش شوند سركار شريعت مدار به تكلم خود هوش از سر مستمتعان مىبرند وبسيار كسان كه صاحبان اصوات حسنه اند وانواع نغمه پردازيها در حال مرثيه خوانى مىكنند از استماع روضه ايشان چندان رقتى حاصل نمىشود وبعضى ترجيعات بسيار مىدهند وبجز خنكى مجمع اثرى نمىبخشد وبا وجود اين قد يقال : انّ الغناء مما يعين على البكاء .
خداوند وجود شريف را از همه آفات وآلام جسمانى وروحانى در هر دو جهان محافظت فرمايد والسلام عليكم ورحمة اللَّه وبركاته .
ج : عالى جنابا گرامى قرة العينا مكتوب طول انجام ملحوظ واز فقراتش محظوظ شدم خدا شما را محفوظ بدارد .
چه شبهه در اين كه هر گاه مباحات بلكه مستحبات محتمل الحرمة بعمل نيايد بهتر است وليكن چون در مرحله معهود احترازى از آن جناب يافتم در جواب آن چه قلمى داشته بودند دو كلمه مختصر نوشته مىشود .
كه آن چه قلمى داشته بودند كه بر سبيل صحبت امروز سخنى گفتيم اعوذ بالله ان اكون من الجاهلين وامور شرعيه معاذ الله كه بر سبيل صحبت مذكور شود بلكه عين حقيقت بود .

[1] احتمال هست كه اين جمله زائد باشد .

231