كتاب الجهاد والدفاع وأحكام الذمّة ( 337 ) س 1 : چه مىفرماييد در اين كه خانه اى مشتمل بر دائرات وبائرات ملكى زيد است بعضى از آن بايرات را زيد به شخص ذمّى منتقل مىنمايد وشخص يهودى عمارات چندى ساخته به حيثى كه مشرف بر خانه ء زيد است آيا زيد ويا مسلمانى ديگر كه خانه ء زيد به او انتقال يافته مىتواند در مقام تخريب آن چه از خانه ء او كه مشرف است بر خانه ء زيد برآيد يا نه ؟
ج : حرمت علوّ بناى اهل ذمّه بر ابنيه ء مسلمين مصرّحٌ به در كلام اصحاب است ، وبعضى نفى خلاف در آن را نموده اند ، بلكه در منتهى ومسالك دعوى اجماع بر آن شده ، بلكه عدم جواز آن في الجمله اجماعى است محققاً ، واستدلال شده بر آن در منتهى وغيره به نبوى مشهور كه : الاسلام يعلو ولا يعلى عليه ، ودر تماميّت دلالت آن تأمّل است ، پس مناط اجماع است ، ودر مسأله اقتصار بر مجمع عليه بايد نمود .
لهذا مىگوييم كه : جائز نيست بناى ذمّى خانه ء خود را بلندتر از خانه ء مسلمين ، ودر مساوى خلاف است ودليلى واضح بر منع نمىبينم ، وهمچنين بايد عالىتر از خانه هاى اهل محلَّه نباشد چنانچه در سرائر ومنتهى تصريح شده ومنع در صورتى است كه خانه اى را ذمّى بلندتر بسازد ، امّا هر گاه خانه را از مسلمى بخرد واو بلند ساخته باشد تسلَّطى بر ذمّى نيست وهمچنين هر گاه در قديم بلند باشد ومبدأ آن را ندانيم ، وهمچنين هر گاه مسلمى خانه اى در آن

219