اين شش اخير متصل به آن وقت باشد يا نه ، وهر يك از اين دو موضع وطن است كه به مجرّد دخول در آن سفر منقطع مىشود واتمام واجب مىگردد ، بفرماييد كه : چنانچه دو شش ماه ماند ورفت به سفرى كه موجب قصر تخييرى است ومراجعت نمود وديگر اراده ء شش ماه ديگر ندارد وقطع علاقه كرد ، آيا باز وطن است وبايد تمام كند يا همين كه شش ماه بعد را اراده ندارد واگر چه دو شش ماه مانده باشد بايد قصر كند ؟ بيّنوا توجروا ج : دو شش ماه پيش هم كافى نيست در صدق وطن شرعى مادامى كه به آن ضم اراده ء يك شش ماه ديگر مكث از حالى [ كه ] مىخواهد نماز كند نداشته باشد ، بلكه اراده ء شش ماه بعد ضرور است . والله العالم .
( 231 ) س 154 : در وسيلة النجاة فرموده ايد : باب هشتم در احكام خللى كه در نماز واقع بشود از نقص وزيادتى ، [ و آن ] يا از راه عمد است يا جهل است يا سهو است يا شك ، پس در اين چهار فصل است ، تا اين كه مىفرماييد : فصل دوم در نقص وزيادتى كه به سبب نادانى وجهل در نماز واقع مىشود . بدان كه كسى كه از راه جهل به مسأله جزئى از اجزاء يا صفات واجبه ء نماز را ترك كند يا زياد كند اگر احتمال درست نبودن را مىداد وبا وجود اين تقصير در سؤال كرد حكم عمد دارد وعاصى گنه كار است ونماز او باطل ، واگر يقين قطعى به صحّت آن داشت ومطلقاً خلاف آن به خاطر آن خطور نمىكرد ويقين داشت بدون شك وشبهه كه آن چه مىكند صحيح است ، گناهى بر او نيست ، ودر آنجا فرموده ايد : اما در وجوب اعاده در وقت وقضا در خارج وقت حكم عمد دارد وبر او اعاده وقضاى نماز واجب است ودر استفتاء جاهل را معذور ، ودر وسيله معذور ندانسته ايد ، حقيقت را بيان فرمايند ؟
ج : خداوند عالم شما را توفيق دهد ، نيكو دقتها مىفرماييد وبدانيد كه وجوب اعاده وقضاء منافات با معذوريت وعدم عصيان ، بلكه صحّت ندارد

155