كتاب المضاربة ( 489 ) س 1 : هر گاه تنخواهى از صغير در دست دو نفر بوده ، قيّم شرعى صغير آن دو نفر را وكيل نموده كه هر يك از آن دو نفر با آن ديگر تنخواه صغير را به نهجى كه ربحى به جهت صغير حاصل شود وموافق شرع حلال باشد معامله نمايند ، ودو نفر مرقوم قبول نموده ، تمسّكى ( 1 ) مشعر بر نفع يك ساله معيّنى به قيّم صغير سپرده ، دو سال يا بيشتر بدين منوال گذشته ، حال دو نفر مذكور گويند كه : ما هيچ كدام معامله ء [ با ] آن ديگر را نكرديم ومعامله ننموده ايم ، ربح را به صغير نمىدهيم ، حال آن كه ثابت است كه از تنخواه صغير منافع بسيار به هم رسيده ، طلباً لمرضاته بيان فرمايند كه چه بايد بشود ؟ ودو نفر مذكور ربح مال صغير را كه از قرار تمسّك سپرده اند بايد بدهند يا خير ؟ اگر نبايد بدهند منافع كه از تنخواه صغير به هم رسيده بايد بدهند يا نه ؟ اگر بايد بدهند اجرة المثل عمل در تنخواه صغير مفروض دارند يا خير ؟ ديگر آن كه تنخواهى از صغير در نزد احدى بوده وبرادر صغير حسبةً به او گفته كه : بيا وتنخواه صغير را موافق شرع معامله كن ، تقصير نموده ومعامله ننموده وبا تنخواه صغير منافع حاصل نموده ، چه بايد بشود ؟
وهم چنين هر گاه از مال صغيرى كه حال كبير است تنخواهى بر ذمّه ء سه نفر

( 1 ) تمسّك سَنَد .

417