خمس در آن بعد از گذشتن يك سال . كما اين كه اگر جمع كند پشم گوسفند خود را در عرض چند سال از براى فرش و لباس و ساير ما يحتاج خود ، به طورى كه به غير از اين براى او فراهم نمىشود ، آن هم از مئونه خواهد بود على الاقوى .
مسأله 20 - كسى كه از كسب و تجارت فايده اى برده ، اگر مال ديگرى هم دارد كه خمس آن واجب نيست ، مىتواند مخارج سال خود را فقط از فايدهء كسب حساب كند .
مسأله 21 - خمس به عين تعلق مىگيرد ، و بعيد نيست مخير باشد مالك كه از مال ديگر بدهد مگر در مال حلال مخلوط به حرام ، پس احتياط واجب آن است كه از عين مال خارج شود .
6 زمينى كه كافر ذمى از مسلمان بخرد مسأله 1 - اگر كافر ذمى زمينى را از مسلمان بخرد ، بايد خمس آن را از همان زمين يا مال ديگرش بدهد ، و فرقى نيست در اين كه زمين خانه باشد يا بستان يا دكان يا كاروانسرا ، در صورتى كه مورد معامله زمين باشد ، و امّا اگر مورد معامله دكان و حمام و خانه باشد و زمين تابع باشد ، اقوى عدم تعلق خمس است به آن زمين .
مسأله 2 - اگر ذمى شرط كند با مسلم سقوط خمس را ، شرط نافذ نيست و موجب سقوط خمس نمىشود ، و همچنين است اگر شرط كند كه بر ذمهء فروشنده باشد باز ساقط نمىشود ، بلى اگر شرط كند كه مسلمان مقدار خمس را از جانب او بدهد درست است بدون اشكال .
مسأله 3 - اگر كافر ذمى زمينى را كه از مسلمان خريده به مسلمان ديگرى بفروشد بايد خمس آن را بدهد ، و نيز اگر بميرد و مسلمانى آن زمين را از او ارث ببرد ، بايد خمس آن را از همان زمين يا از مال ديگرش بدهد ، در صورتى كه ذمى نداده باشد .

200