ركنى را ترك كند ؛ يعنى بعد از زوال ظهر روز عرفه ( نهم ذيحجه ) در عرفات نباشد ؛ حجش باطل است و كفايت نمىكند درك وقوف اضطرارى عرفه كه وقوف شب عيد است در عرفات .
مسأله 816 هرگاه وقوف ركنى در عرفات را از روى فراموشى ، يا از روى جهل قصورى يعنى ندانستن حكم شرعى از راه كوتاهى ياد گرفتن نبود ؛ يا به جهت عذر ديگرى از قبيل مرض و سرما و گرما و مانند اينها درك نكند ؛ واجب است وقوف اضطرارى انجام دهد و آن عبارت است از وقوف در مقدارى از شب عيد قربان در عرفات ، و با درك وقوف اضطرارى حجش صحيح است و هرگاه نتواند وقوف اضطرارى عرفه را هم درك كند اگر وقوف در مشعر الحرام را درك كند چنانچه بيايد حجش صحيح است .
مسأله 817 كوچ كردن ( بيرون رفتن ) از حدود عرفات پيش از مغرب عالماً عامداً حرام است اما حج را باطل نمىكند ؛ ولى اگر تا مغرب شرعى به عرفات برنگردد يك شتر كفاره دهد و آن را بنا بر احتياط واجب در روز عيد و بنا بر احتياط واجب در منى در راه خدا قربانى كند ؛ ولى هرگاه پشيمان شود قبل از غروب دوباره به عرفات برگردد و تا مغرب بماند چيزى بر او نيست گرچه احتياط آن است كه يك شتر قربانى كند ؛ و همچنين است اگر بدون اين كه از كار خود پشيمان شود براى حاجتى برگردد در صورتى كه بعد از رسيدن به عرفات با قصد قربت تا مغرب در عرفات توقف داشته باشد .

240