ربا بين مسلمان و كافر حربى نيست ، [ و ] مىتواند مسلمان ، اخذ زياده از كافر نمايد ، و نمىتواند زيادتى بدهد به جهت معامله . و فرقى بين دار الاسلام و دار الحرب نيست . و در شمول حكم سلبى به معاهد از آنها و امثال او كه صاحب امان يا محلّ صلح باشد ، تأمّل است ، و احتياط ترك نشود . و ثابت است در ذمّى از كفّار و جائز نيست اخذ زياده از ايشان ، مثل دفع به همهء كفّار .
فرض جواز و عدم جواز بيع گوشت به گوشت 6 - احوط ترك بيع گوشت حيوان است با جنس آن از حيوان زنده با وجود شروط صحّت معامله . و جايز است بيع با حيوان مخالف در جنس در صورت حاضر بودن گوشت ، نه آن كه گوشت سلف در مبيع يا نسيئه در ثمن باشد ، بنا بر آن چه در سلف ذكر شده است .
و در محل عدم جواز بنحو مذكور ، فرقى بين ثمن بودن گوشت يا مثمن بودن آن نيست ، و بين بيع و ساير معاوضات متوافقه در شروط و موانع و نتائج نيست . و اظهر در مورد منع ، عدم فرق بين زنده و مذبوحِ غير مسلوخ است ، مگر آن كه به حدّ موزونيّت برسد و شروط صحّت و عدم ربا را واجد باشد .
اقلّ صدق اختلاف در متّحد الجنس 7 - جائز است بيع مرغى كه داراى تخم است با مرغ خالى از آن ، مثل بيع درخت با ثمر به درخت بىميوه ، يا با درخت ديگرى با ميوه . و هم چنين بيع ميشى كه در پستان آن شير است با ميشى ديگر كه در پستان آن شير است ، يا آن كه شير ندارد ، يا با خود شير اگر چه از جنس ميش باشد . و هم چنين بيع گوسفند پشم دار با پشمى ديگر اگر چه از گوسفند باشد ، يا با گوسفندى كه پشم ندارد ؛ به سبب اختلاف جنس و عدم تقدير به كيل يا وزن .
قسمتْ متعلَّق ربا نيست

530