وصىّ او است ، اگر چه ثبوت ولايت اب و جدّ و وصىِّ آنها با اتّصال جنون به بلوغ ، اظهر است ؛ و هم چنين سفيه در تصرّفات ماليّهء او كه مورد حجر است . و احتياط مذكور ، در او ترك نشود .
و در جنون و سفه متجدّد بعد از بلوغ ، با حاكم است ولايت در تصرّفات ، مطلقا در جنون ، و در ماليات در سفه . و لكن اظهر ثبوت ولايت اب و جد است در طلاق از مجنون اگر چه جنونش متّصل به بلوغ نباشد .
و در عود جنون و سفه بعد از اتّصال به بلوغ و زوال آنها ، احتياط مذكور رعايت بشود در معاملهء متجدّد با آنها .
عروض نقص بر ولىّ يا فرض كفر و فسق او و اگر نقصى عارضِ دو ولىّ مذكور شد [ و ] پس از آن كمالْ حاصل شد ، عود مىنمايد ولايت محقّقهء آنها .
اگر ولىّ مذكور ، كافر باشد و ولد به تبعيّت ، محكوم به اسلام باشد ، پس اظهر عدم ولايت مطلقهء كافر است بر مسلم اگر چه در غير اين مورد و اطلاق داشته باشد از حيث عدم مفسده يا وجود غبطه . و اگر مسلمان شد ، ولايت او محقّق مىشود .
اظهر عدم ثبوت ولايت است براى معروف به فسقِ خيانتى ، چنانكه مضرّ بودن تصرّف ، كاشف از عدم دخول آن تصرّف در موارد ثبوت ولايت است .
تولَّى طرفينِ عقد توسط ولىّ ولىّ مىتواند متولَّىِ طرفينِ عقدِ مربوط به مولَّى عليه باشد ، به اين كه ايجاب و قبول از او صادر بشود ، چه اين كه ولىّ بر هر يك از بايع و مشترى باشد ، يا اين كه ولىّ بايع يا مشترى و اصيل از طرف ديگر باشد . و مغايرت اعتباريّهء صحيحه ، كافى است در تصحيح تعدّدِ لازم در حقيقت عقد مركَّب از عمل موجب و قابل .
شرايط نفوذ تصرّفات وكيل تصرّفات وكيل ، نافذ است بر موكِّل ما دام كه در قيد حيات باشد و جائز التصرف باشد و

448