ايشان منتقض و كالعدم مىشود اگر چه مشروط لفظى در عقد ذمّه نباشد .
ترك ايذاء مسلمين 3 - و از آن جمله اين است كه ايذاء مسلمين ننمايند به مثل زنا به زنهاى ايشان و لواط با اطفال ايشان ؛ پس اگر مرتكب شدند و مشروط در ضمن عقد ذمّه بود ، منتقض مىشود عهد ، مثل انتقاض به ترك اداى جزيه و امتناع از آن بعد از عقد ؛ و اگر مشروط نبود ، اجرا مىشود بر آنها حكم مرتكب از حدّ يا تعزير در مورد ثبوت آنها در شرع ، و اصل عقد ذمّه به جاى خود باقى است .
و سبّ نبى صلى الله عليه و آله و سلم و آن كه به حكم او است ، از اهل ذمّه مثل ايشان ، موجب قتل ايشان است ، و عهد با آن منتقض مىشود اگر ترك آن مشروط در عقد باشد ؛ و گر نه پس وجوب قتل و انتقاض عدم جواز قتل كه حكم عقد است مسلَّم است ، و ساير احكام نقض ، پس اظهر عدم ترتّب آنها است .
و اگر تنقيص به ما دون سبّ نمودند ، پس تعزير مىشوند ، و انتقاض عقد در صورتى است كه مشروط باشد عقد به ترك آن .
عدم تظاهر به محرّمات شرعيّه 4 - و از آن جمله اين كه تظاهر به محرّمات شرعيّه و منكرات در اسلام ننمايند ، مثل شرب خمر و اكل ربا و نكاح محارم ؛ بلكه انتقاض عهد با ارتكاب اين گونه امور ، خالى از وجه نيست اگر چه شرط در ضمن عقد نشود .
احداث معبد و كيفيّت ابنيه 5 - و از آن جمله اين كه احداث كنيسه و معبد خاص به دين ايشان ننمايند در بلاد اسلام و بلادى كه مال مسلمين است به فتح يا صلح مشروط به ملك مسلمين اراضى را . و اگر سابق بود بناى معبد بر ملك مسلمين و عمارت ايشان ، ابقاء آن مانعى ندارد ، مثل كنيسه روم در بغداد ، چنانچه منقول است ؛ و اين كه ضرب ناقوس نكنند ؛ و بناى

356